W celu dokonania analizy istnienia przes³anek przestêpstwa, jakim jest oszustwo, nale¿y uwzglêdniæ tre¶æ przepisu art. 286. § 1. Kodeksu karnego. Przestêpstwo oszustwa zachodzi wówczas, gdy osoba ¶wiadomie dzia³aj±c w celu osi±gniêcia korzy¶ci maj±tkowej, doprowadza inn± osobê do niekorzystnego rozporz±dzenia w³asnym lub cudzym mieniem. Podstawowe przes³anki takiego dzia³ania to wprowadzenie w b³±d oraz wyzyskanie b³êdu. Wprowadzenie w b³±d oznacza, ¿e sprawca swoimi podstêpnymi dzia³aniami lub zaniechaniami doprowadza inn± osobê do mylnego wyobra¿enia o rzeczywistym stanie rzeczy na przyk³ad co do okoliczno¶ci zawieranej transakcji, informuj±c, ¿e wysy³a towar w terminie trzech dni od zaksiêgowania wp³aty na koncie. W rzeczywisto¶ci tego nie robi. ¦rodkiem u¿ytym do wprowadzenia w b³±d mo¿e byæ s³owo, pismo, fa³szywe narzêdzia czy urz±dzenia techniczne. Dzia³anie sprawcy musi odnosiæ siê do okoliczno¶ci powoduj±cej, ¿e rozporz±dzenie mieniem ma charakter niekorzystny.

Natomiast wyzyskanie b³êdu polega na wykorzystaniu przez sprawcê ju¿ istniej±cych, niezgodnych z rzeczywisto¶ci± opinii lub wyobra¿eñ osoby pokrzywdzonej, na przyk³ad fikcyjnych opinii na temat sprzedawcy internetowego lub zakupu okre¶lonego przedmiotu, który w rzeczywisto¶ci nie istnieje, a sprawca nie wyprowadzi³ nabywcy z b³êdu.

Jak d³ugo sprzedawca mo¿e zwlekaæ z wys³aniem towaru?

Na stronie internetowej sprzedawcy powinien byæ wyra¼nie wskazany termin wysy³ki towaru, np. siedem dni od dnia zaksiêgowania wp³aty. Czasami sprzedawcy wskazuj± termin 14-dniowy. Je¶li nabywca wyra¿a na to zgodê, taki termin jest dopuszczalny. Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e wskazanie d³u¿szego terminu ni¿ 24 b±d¼ 48 godzin musi byæ wyra¼nie uzasadnione.

Je¶li sprzedawca nie wy¶le towaru w umówionym terminie, kupuj±cy powinien pisemnie wezwaæ sprzedawcê do niezw³ocznego wydania towaru w okre¶lonym terminie, np. dwóch lub trzech dni. Je¶li sprzedawca twierdzi, ¿e towar wys³a³, zobowi±zany jest przedstawiæ dowód nadania przesy³ki wraz z jej numerem – na wypadek z³o¿enia przez kupuj±cego reklamacji w Urzêdzie Pocztowym.

Kiedy mo¿emy dochodziæ swoich praw?

Bezskuteczne wezwanie sprzedawcy do wydania towaru bêdzie uprawnia³o kupuj±cego do podjêcia dwutorowego dzia³ania. Otó¿ nale¿y z³o¿yæ na policji zawiadomienie o podejrzeniu pope³nienia przestêpstwa, za¶ w s±dzie cywilnym pozew o wydanie rzeczy (je¶li jego warto¶æ nie przekracza 10 tys. z³, pozew sk³ada siê na formularzu w postêpowaniu uproszczonym).

Prawnik w kancelarii Rachelski & Wspólnicy