A jak za�o�y� i prowadzi� w�asny biznes

RAPORT: W�ASNY BIZNES

Grudzie� 06, 2011 W�odzimierz Markowski Wydanie nr 12(116)2011 Wy�wietlono: 932 razy

Fragment XXIV wydania ksi��ki
ABC small business'u
autorstwa W�odzimierza Markowskiego
która uka�e si� 1 lutego 2012 r.
Wydawnictwo MARCUS, 2011
www.abcbiznesu.com

Za�o�enie w�asnej firmy teoretycznie staje si� z roku na rok coraz prostsze. Konieczno�� odwiedzin z racji rejestracji firmy a� czterech instytucji sta�a si� dla naszych reformatorów g�ównym symbolem k�ód rzucanych pod nogi przysz�ym przedsi�biorcom. Dlatego od paru lat funduj� nam festiwal zamurowywania kolejnych okienek

Od 31 marca 2009 r. wprowadzona zosta�a zasada jednego okienka. Jeden zintegrowany wniosek sk�adany by� do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w�a�ciwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy, a w jego imieniu urz�d rozsy�a� wniosek do NUS, GUS i ZUS wyr�czaj�c w tym przysz�ego przedsi�biorc�. Jednak brak koordynacji mi�dzy urz�dami i nagminne pos�ugiwanie si� poczt� polsk� zamiast Internetem sta�o si� powodem niewydolno�ci systemu, który co prawda dzia�a�, ale rejestracja firmy trwa�a cz�sto d�u�ej ni� w systemie tradycyjnym.
Od 1 lipca 2011 r. obowi�zuje zasada ZERO OKIENKA, czyli mo�liwo�� rejestracji dzia�alno�ci gospodarczej przez Internet, teoretycznie bez potrzeby wychodzenia z domu. Od tego dnia rozpocz�a bowiem dzia�alno�� Centralna Ewidencja i Informacja o Dzia�alno�ci Gospodarczej.
Obecnie osoba fizyczna, która chce rozpocz�� dzia�alno�� gospodarcz� indywidualn� lub w spó�ce cywilnej, przesy�a przez Internet jeden zintegrowany wniosek o wpis do ewidencji dzia�alno�ci gospodarczej bezpo�rednio do CDIDG lub sk�ada w wybranym urz�dzie gminy, niekoniecznie w�a�ciwym dla swojego miejsca zamieszkania. Z�o�enie wniosku nie podlega op�atom.
Wniosek jest jednocze�nie wnioskiem:

do wskazanego naczelnika urz�du skarbowego (NUS) w sprawie wydania numeru identyfikacji podatkowej NIP (zg�oszenie identyfikacyjne) lub aktualizacji danych zawartych w z�o�onym kiedy� formularzu NIP-1 (zg�oszenie aktualizacyjne), oraz wyboru formy opodatkowania. Od 1 stycznia 2012 r. zast�pi on tak�e VAT-R, czyli wniosek w sprawie rejestracji dla celów podatku VAT.
do Zak�adu Ubezpiecze� Spo�ecznych (ZUS) lub Kasy Rolniczych Ubezpiecze� Spo�ecznych (KRUS) w sprawie zg�oszenia p�atnika sk�adek (albo zmiany poprzedniego zg�oszenia) z tytu�u prowadzenia dzia�alno�ci gospodarczej,
do Wojewódzkiego Urz�du Statystycznego (WUS) o wpis do krajowego rejestru urz�dowego podmiotów gospodarki narodowej i nadania numeru REGON.

Wniosek o wpis do ewidencji (rejestracj�) dzia�alno�ci gospodarczej sk�adasz na druku CEIDG-1.
Wniosek mo�e zosta� przez Ciebie z�o�ony na cztery sposoby:

jako formularz papierowy podpisany i z�o�ony osobi�cie przez Ciebie w wybranym urz�dzie gminnym, niekoniecznie w�a�ciwym dla Twojego miejsca zamieszkania. Od 1 lipca 2011 gmina nie jest ju� bowiem organem ewidencyjnym dla nowych przedsi�biorców – pe�ni jedynie rol� przeka�nika do CEIDG. Formularz drukujesz pusty ze strony CEIDG i wype�niasz r�cznie lub wype�niasz na stronie przy pomocy kreatora i drukujesz ju� wype�niony. Po sprawdzeniu Twojej to�samo�ci gmina przekszta�ca taki wniosek na wniosek elektroniczny i przekazuje go do CEIDG,
jako formularz papierowy, przes�any do gminy listem poleconym, z notarialnym potwierdzeniem w�asnor�czno�ci podpisu wnioskodawcy,
przes�any do gminy elektronicznie (przez Internet), z wykorzystaniem formularza dost�pnego na stronie internetowej CEIDG www.firma.gov.pl i niepodpisany elektronicznie. Mo�esz to zrobi� z logowaniem si� lub bez logowania do CEIDG. Wystarczy je�li zapami�tasz numer wype�nionego wniosku. Urz�dnik w gminie �atwo go odszuka w systemie. Masz siedem dni na osobiste podpisanie go w gminie.
zalogowanie si� do CEIDG, wype�nienie wniosku on-line i z�o�enie go elektronicznie bezpo�rednio do CEIDG. Wniosek musi by� podpisany bezpiecznym podpisem elektronicznym lub z wykorzystaniem profilu zaufanego ePUAP. Przy pierwszym logowaniu do CEIDG musisz za�o�y� swoje konto i aktywowa� je po otrzymaniu potwierdzenia mailowego.

W ka�dym przypadku wniosek musi by� podpisany podpisem osobistym wnioskodawcy lub potwierdzony w inny sposób, akceptowany przez system CEIDG, umo�liwiaj�cy jednoznaczn� identyfikacj� osoby sk�adaj�cej wniosek i czas z�o�enia wniosku.
Je�li wniosek z�o�ony online b�dzie �le wype�niony, system poinformuje Ci� o tym niezw�ocznie na podany adres e-mail. W przypadku b��dów na formularzu z�o�onym w gminie, wezwie Ci� do skorygowania lub uzupe�nienia wniosku w terminie siedmiu dni roboczych.
Trzy pierwsze sposoby realizowane s� nadal systemem „jednego okienka”. ZERO OKIENKA dotyczy zatem tylko czwartego sposobu rejestracji firmy. Jest on niew�tpliwie najbardziej nowoczesny i efektowny, szczególnie w prezentacjach w mediach i z mównicy sejmowej. Ma jednak kilka cech trudnych do zaakceptowania przez kandydata na przedsi�biorc�. Wniosek o wpis dzia�alno�ci gospodarczej przesy�any do CEIDG przez Internet musi by� opatrzony: podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomoc� kwalifikowanego certyfikatu lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. W pierwszym przypadku wymaga wcze�niejszego wykupienia tego� certyfikatu za kilkaset z�otych w jednej z kilku firm, które oferuj� w Polsce tak� us�ug�. W drugim konieczne jest za�o�enie w urz�dzie swojego zaufanego profilu, czyli konieczna jest wizyta osobista. Za�o�enie zaufanego profilu oznacza z kolei, �e jeste� jak na widelcu dla ca�ej krajowej administracji, co dla administracji jest bardzo korzystne, ale dla Ciebie mo�e kojarzy� si� z nielubian� nadmiern� inwigilacj�. Oznacza to np. zbyt szybkie (bo mailowe) otrzymywanie niekorzystnych rozstrzygni��, których wola�by� przez dwa tygodnie nie otrzyma�.
<BOLD>:<Centralna Ewidencja i Informacja o Dzia�alno�ci Gospodarczej CEIDG> jest spisem przedsi�biorców b�d�cych osobami fizycznymi i dzia�aj�cych na terenie Polski. Spis prowadzony jest w systemie teleinformatycznym przez ministra gospodarki, na podstawie przepisów ustawy o swobodzie dzia�alno�ci gospodarczej. Je�li wybierzesz dzia�alno�� w formie spó�ki osobowej (jawnej, partnerskiej, komandytowej) lub spó�ki kapita�owej (z o.o. lub akcyjnej) rejestracji dokonujesz w KRS, czyli Krajowym Rejestrze S�dowym dzia�aj�cym przy s�dzie rejonowym w�a�ciwym z uwagi na siedzib� Twojej spó�ki.
CEIDG rozpocz�a dzia�alno�� 1 lipca 2011 r. W okresie 1 lipca – 31 grudnia br. dotychczasowe organy ewidencyjne – urz�dy gminne maj� obowi�zek przenosi� wpisy wszystkich przedsi�biorców do CEIDG. Poniewa� z kraju dochodz� sygna�y, �e wiele urz�dów nie robi tego internetowo, tylko przesy�a wydruki poczt� zwyk��, mo�na si� spodziewa� przekroczenia tego terminu. Organy ewidencjonuj�ce dzia�alno�� koncesjonowan� maj� czas na przeniesienie danych do CEIDG do 30 czerwca 2012 r.
Z dniem przeniesienia danych przedsi�biorcy do CEIDG wójt, burmistrz lub prezydent miasta przestaj� by� organem ewidencyjnym dla przedsi�biorcy. Dla nowo rejestruj�cych si� przedsi�biorców nie s� oni ju� takim organem od 1 lipca 2011 r.
Bezpieczny podpis elektroniczny mo�na obecnie kupi� w jednej z pi�ciu firm wpisanych do rejestru kwalifikowanych podmiotów �wiadcz�cych us�ugi w zakresie podpisu elektronicznego, prowadzonego przez Ministerstwo Gospodarki. S� to: Krajowa lzba Rozliczeniowa, Polska Wytwórnia Papierów Warto�ciowych, Unizeto Technologies, MobiCert oraz Enigma S.O.I.
Us�ugi certyfikacji s� us�ugami komercyjnymi. Koszt podpisu mo�e by� inny w ka�dej firmie – zale�y od terminu wa�no�ci certyfikatu (umowa subskrybencka na rok lub dwa lata) i rodzaju urz�dzenia zastosowanego do sk�adania podpisu. Mo�e to by� czytnik kart usb, token usb lub karta pcmcia. Mo�na zakupi� kart� z certyfikatem bez czytnika lub sam czytnik z licencj� na oprogramowanie.
Profil zaufany ePUAP jest bezp�atn� metod� potwierdzenia to�samo�ci obywatela w systemach elektronicznej administracji. To alternatywa dla bezpiecznego podpisu elektronicznego. Wykorzystuj�c ePUAP mo�esz za�atwia� sprawy administracyjne, ale bez skarbowych i podatkowych, bez konieczno�ci odwiedzin urz�du. Dotyczy to sk�adania wszelkich poda�, odwo�a� lub skarg, ale te� otrzymywania na nie odpowiedzi.
Sposób uzyskania profilu zaufanego:

zak�adasz konto na stronie www.epuap.gov.pl i aktywujesz je po otrzymaniu potwierdzenia na maila,
logujesz si� na swoje konto,
wype�niasz wniosek o za�o�enie profilu,
udajesz si� osobi�cie do punktu potwierdzaj�cego profil w celu potwierdzenia to�samo�ci. Znajduj� si� one w urz�dach skarbowych i niektórych biurach ZUS. Ich spis znajdziesz na www.mg.gov.pl,
je�li posiadasz podpis elektroniczny, potwierdzasz nim swoje dane, bez konieczno�ci wizyty w punkcie.

Do pos�ugiwania si� profilem zaufanym nie jest potrzebne �adne dodatkowe oprzyrz�dowanie ani oprogramowanie. Profil mo�esz za�o�y� w ka�dej chwili i korzysta� z niego zawsze i w ka�dym miejscu, pod warunkiem �e masz dost�p do Internetu.
Niezale�nie od liczby firm jednoosobowych i spó�ek cywilnych zak�adanych w ró�nych miejscowo�ciach (tak�e tych wymagaj�cych wydania koncesji lub zezwolenia), osoba fizyczna dokonuje w CEIDG jednego ��cznego zg�oszenia, niezale�nie od sposobu z�o�enia czy przes�ania wniosku. W zg�oszeniu wymienia wszystkie rodzaje dzia�alno�ci, jakie zamierza wykonywa� zarówno samodzielnie i jako wspólnik spó�ek cywilnych, a tak�e wszystkie adresy (nawet w najbardziej odleg�ych województwach), pod którymi te dzia�alno�ci b�dzie prowadzi�. Je�li zamierza pó�niej uruchomi� jak�kolwiek inn� dzia�alno��, zobowi�zana jest dokona� aktualizacji zg�oszenia, poprzez z�o�enie kolejnego wniosku uwzgl�dniaj�cego planowane zmiany.
Spó�ka cywilna zgodnie z kodeksem cywilnym nie jest przedsi�biorc� i w zwi�zku z tym nie podlega jako spó�ka odr�bnemu wpisowi do ewidencji dzia�alno�ci gospodarczej. Przedsi�biorcami s� jej wspólnicy, którzy rejestruj� swoj� dzia�alno�� w CEIDG (ka�dy oddzielnie). Ka�dy z nich wpisuje we wniosku w�asne przyj�te przez siebie zasady opodatkowania podatkiem dochodowym. Oczywi�cie musi to by� zgrane, np. wszyscy wspólnicy deklaruj� rycza�t lub kart� podatkow�. Je�li jednak wszyscy przyjm� zasady ogólne, jeden mo�e wybra� opodatkowanie wg skali, inny stawk� liniow�. I tu pojawia si� problem – prowadz�c w�asn� dzia�alno�� gospodarcz� i jednocze�nie dzia�aj�c w spó�ce cywilnej mo�esz dla ka�dej z tych dzia�alno�ci przyj�� inn� form� opodatkowania. A co, je�li b�dziesz w trzech spó�kach cywilnych, w ka�dej z inn� forma opodatkowania?
Dopiero po dokonaniu w�asnej rejestracji wspólnicy dokonuj� odr�bnych zg�osze� (ka�dy siebie) do ubezpiecze� spo�ecznych i wspólnego zg�oszenia spó�ki cywilnej do urz�du statystycznego (REGON), ZUS (p�atnik sk�adek za pracowników) i urz�du skarbowego na druku NIP-2 (NIP spó�ki i ew. zg�oszenie spó�ki VAT-R).
Rejestracja w CEIDG jest wolna od op�at. Przes�anie przez Internet wniosku do CEIDG lub z�o�enie w urz�dzie wniosku o wpis do CEIDG oznacza, �e ju� z chwil� jego z�o�enia (lub od pó�niejszego dnia okre�lonego we wniosku) JESTE� PRZEDSI�BIORC� i ju� w dniu z�o�enia wniosku (lub dniu okre�lonym we wniosku) mo�esz rozpocz�� dzia�alno�� gospodarcz�. S� jednak pewne ograniczenia:

je�li nie mia�e� wcze�niej NIP-u, musisz wstrzyma� si� z wystawianiem rachunków (podatnik zwolniony z VAT) lub faktur (vatowiec) do chwili uzyskania NIP-u. Zostanie on automatycznie wpisany do Twojego wniosku CEIDG-1, a Ty otrzymasz go mailem;
je�li jeste� spó�k� cywiln�, przed rozpocz�ciem dzia�alno�ci spó�ka sama wyst�puje o nadanie REGON-u i NIP-u oraz rejestracj� p�atnika w ZUS-ie (KRUS-ie);
je�li jeste� spó�k� handlow�, dzia�alno�� mo�esz rozpocz�� dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru w Krajowym Rejestrze S�dowym.

Wpis do CEIDG dokonywany jest nie pó�niej ni� nast�pnego dnia, je�li wniosek jest poprawny. Potwierdzenie przyj�cia wniosku lub informacj� o b��dach, które musisz poprawi�, otrzymujesz mailem. Za�wiadczeniem o wpisie jest wydruk ze strony internetowej CEIDG. Wejd� na stron� www.ceidg.gov.pl, przejd� do Wyszukiwarki przedsi�biorców, wpisz nazw�, NIP lub REGON firmy, otwórz wpis i wybierz opcj� Drukuj/Pobierz PDF.
Na wydruku znajduje si� te� kod kreskowy. Je�li zainstalujesz w komórce aplikacj� do czytania kodów kreskowych, mo�esz go w ka�dej chwili odczyta� komórk� i obejrze� na ekranie komórki aktualny wpis. Oznacza to, �e maj�c wcze�niejszy wydruk kontrahenta z Pcimia w ka�dej chwili i w ka�dym miejscu, przy pomocy telefonu mo�esz sprawdzi� jego aktualny wpis w CEIDG, bez potrzeby zasiadania do komputera. Wpis taki jest dost�pny dla wszystkich, a zatem organy administracji publicznej nie maj� prawa domaga� si� od przedsi�biorcy okazywania lub do��czania takiego za�wiadczenia.
W zakresie danych obj�tych wnioskiem CEIDG korzysta z informacji zawartych w innych rejestrach publicznych dost�pnych w formie elektronicznej, szczególnie w celu weryfikacji danych wpisanych do CEIDG. Nast�puje sprawdzenie, wzajemna wymiana i uzupe�nienie informacji zawartych w tych rejestrach.
Wniosek zintegrowany sk�ada si� z cz�ci g�ównej CEIDG–1 i cz�ci CEIDG–MW (dodatkowe miejsca wykonywania dzia�alno�ci), CEIDG–RB (informacja o rachunkach bankowych) i CEIDG–RD (pozosta�e rodzaje wykonywanej dzia�alno�ci gospodarczej – w cz�ci g�ównej wniosku mie�ci si� ich dziewi��), CEIDG-SC (udzia� w spó�kach cywilnych), CEIDG-PN (udzielone pe�nomocnictwa). W ka�dym przypadku musi by� wype�niona cz�� CEIDG–1. Formularze cz�ci MW, RB, RD, S.C. i PN nale�y wype�nia� i sk�ada� tylko w miar� takiej potrzeby.
W zakresie danych ewidencyjnych kandydat na przedsi�biorc� zobowi�zany jest poda�:

nazwisko, nazwisko rodowe, imiona, imiona rodziców, miejsce i dat� urodzenia,
PESEL, o ile taki posiada,
NIP, o ile taki posiada,
REGON, o ile taki posiada,
informacj� o obywatelstwie polskim i ew. innych obywatelstwach,
miejsce zamieszkania (miejscowo��), adres zamieszkania i zameldowania przedsi�biorcy, adres do dor�cze� korespondencji, a je�li stale wykonuje dzia�alno�� poza miejscem zamieszkania tak�e wskazanie tego miejsca i adresu zak�adu g�ównego, oddzia�u lub innego miejsca,
firm� (nazw�) przedsi�biorcy, zawieraj�c� jego imi� i nazwisko oraz nazw� skrócon� firmy,
telefon, fax, adres poczty internetowej i strony WWW, je�li posiada i zg�osi do CEIDG,
dat� rozpocz�cia wykonywania dzia�alno�ci gospodarczej,
okre�lenie przedmiotu wykonywanej dzia�alno�ci gospodarczej zgodnie z Polsk� Klasyfikacj� Dzia�alno�ci (PKD 2007), osobno dla ka�dego miejsca wykonywania dzia�alno�ci. Nie ma ogranicze� co do ilo�ci wymienionych numerów PKD. Mo�na wymienia� te� takie, które b�d� firmie przydatne w przysz�o�ci,
dane dla KRUS/ZUS,
informacj� o zawieszeniu, wznowieniu lub zaprzestaniu wykonywania dzia�alno�ci gospodarczej,
wybór formy opodatkowania – dotyczy� b�dzie jedynie dzia�alno�ci faktycznie wykonywanych i obowi�zywa� b�dzie co najmniej do ko�ca roku,
informacj� o istnieniu b�d� ustaniu ma��e�skiej wspólnoty maj�tkowej,
NIP i REGON spó�ek cywilnych, je�li przedsi�biorca zawar� umowy takich spó�ek,
dane pe�nomocnika upowa�nionego do prowadzenia spraw przedsi�biorcy, zakres spraw obj�tych pe�nomocnictwem. Ten wpis nie stanowi ustanowienia pe�nomocnictwa – jest jedynie informacj� o zakresie udzielonego pe�nomocnictwa i b�dzie aktywny od 1 stycznia 2012 r. Z tym dniem wchodz� w �ycie przepisy o rejestrze pe�nomocników.

Poni�sze dane zostan� przeniesione do CEIDG automatycznie z innych rejestrów elektronicznych:

informacja o ograniczeniu lub utracie zdolno�ci do czynno�ci prawnych i ustanowieniu kurateli lub opieki,
informacja o og�oszeniu upad�o�ci z mo�liwo�ci� uk�adu, o og�oszeniu upad�o�ci obejmuj�cej likwidacj� maj�tku d�u�nika i zako�czeniu tego post�powania,
informacja o wszcz�ciu post�powania naprawczego,
informacja o zakazie prowadzenia dzia�alno�ci gospodarczej,
informacja o zakazie wykonywania okre�lonego zawodu, je�li jego wykonywanie wymaga wpisu do CEIDG,
informacja o zakazie prowadzenia dzia�alno�ci zwi�zanej z wychowaniem, leczeniem, edukacj� ma�oletnich lub z opieka nad nimi,
informacja o wykre�leniu wpisu do CEIDG.

Dane ewidencyjne zawarte we wniosku s� jawne i nie podlegaj� ochronie danych osobowych. Wniosek papierowy powinien by� wype�niony wyra�nie, literami <BOLD>:<drukowanymi i bez skre�le�>, gdy� wniosku z poprawkami nie przyjm� ZUS i NUS. W przypadku pomy�ki nie trzeba jednak wype�nia� wniosku od nowa. Wystarczy do��czy� korekt� na druku CEIDG-POPR, gdzie wska�esz numer formularza, numer rubryki i numer pomylonego pola i podasz poprawn� tre�� tego pola.
Wniosek w wersji elektronicznej dost�pny jest do wype�nienia na stronie www.firma.gov.pl, www.prod.ceidg.gov.pl, www.mg.gov.pl i na stronach wielu firm prywatnych, po�rednicz�cych w za�atwianiu rejestracji.
Wszelkie zmiany zakresu dzia�ania, zmiany adresów siedziby lub oddzia�ów, zmiany nazwy lub innych elementów wymienionych w zg�oszeniu wymagaj� w ka�dym takim przypadku aktualizacji wpisu, poprzez z�o�enie kolejnego wniosku CEIDG-1. Je�li w momencie sk�adania wniosku nie masz jeszcze konta bankowego, po za�o�eniu konta ponownie sk�adasz CEIDG-1 jako zg�oszenie zmiany. Na zawiadomienie o zmianach stanu faktycznego i prawnego masz siedem dni od zaistnienia zmiany. Poniewa� we wniosku nie ma rubryki na wpisanie faktycznej daty zmiany, dat� t� b�dzie data z�o�enia wniosku aktualizuj�cego.
Organ ewidencyjny odmówi Ci wpisu, je�li mimo zawiadomienia o b��dzie nie usun��e� braków formalnych w zg�oszeniu lub je�li Twoje zg�oszenie dotyczy dzia�alno�ci nie obj�tej przepisami ustawy o swobodzie dzia�alno�ci gospodarczej, np. chów i hodowla zwierz�t.
Twój wpis zostanie wykre�lony z ewidencji, je�li orzeczony zostanie prawomocny zakaz s�dowy wykonywania przez Ciebie dzia�alno�ci okre�lonej w zg�oszeniu, zawiadomisz o zaprzestaniu dzia�alno�ci lub zostaniesz wpisany (po przekszta�ceniu spó�ki cywilnej w inn� spó�k� prawa handlowego) do Krajowego Rejestru S�dowego. Podstaw� do wykre�lenia jest tak�e naruszenie prawa przez organ ewidencyjny, fa�szowanie dowodów, które przedstawi�e�, a tak�e gdy wpis do ewidencji jest niezgodny ze stanem faktycznym.