BIG SALE
Konsument a portal zakupów grupowych i Partner - jak to działa? - wybrane aspekty prawne z zakresu zakupów grupowych
W ostatnim czasie można zauważyć znaczący wzrost zainteresowania zakupami grupowymi. Wpływ na rozwój portali zakupów grupowych ma wiele okoliczności. Adresatów zakupów grupowych kusi się przede wszystkim konkurencyjnymi cenami usług i towarów. Dodatkowo, portale oferujące zakupy grupowe posiadają różnorodność ofert sprzedawanych towarów czy świadczonych usług. Z kolei przedsiębiorcom, poprzez zakupy grupowe, stworzono szansę do rozszerzania swojej działalności, uzyskania dodatkowych zysków ze sprzedaży towarów i usług, jak również nowy kanał oferowania produktów szerokiemu gronu odbiorców. Zastanówmy się zatem, co dzieje się po naciśnięciu przycisku „Kup teraz”.
Celem niniejszej publikacji jest przybliżenie zarówno sytuacji prawnej portalu zakupowego, jak również przedsiębiorcy, który po zakupie kuponu przez użytkownika portalu świadczy na jego rzecz usługi lub dokonuje sprzedaży towaru. Istotne w tym układzie jest spełnienie odpowiednich wymogów wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, choćby z uwagi na fakt, że najczęściej użytkownikami portali są konsumenci. W tym właśnie kontekście zostanie przedstawiona sytuacja prawna tych podmiotów.
Na czym polegają zakupy grupowe?
W zakupach grupowych biorą udział trzy kategorie podmiotów:
Operator, czyli podmiot prowadzący portal zakupów grupowych – to on poszukuje ofert i negocjuje z usługodawcami/sprzedawcami (Partnerami) typ oferty i wielkość upustu;
Partner, czyli podmiot, który ma wykonać usługę bądź sprzedać towar na korzystnych warunkach oferowanych na portalu zakupów grupowych;
Użytkownik portalu zakupów grupowych – zwykle są to konsumenci, niemniej użytkownikiem serwisu może być także osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej.
Operator – poprzez swój portal – upublicznia ofertę Partnera, publikując ją w Internecie, w szczególności wśród swoich zarejestrowanych użytkowników serwisu. Celem jest zebranie jak największej liczby chętnych na „korzystną” ofertę, mieszczących się we wskazanej w ofercie liczbie Użytkowników. Jeśli zdefiniowana na samym początku liczba użytkowników serwisu zaakceptuje ofertę i zakupi „Kupon” od Operatora, transakcja dochodzi do skutku. Tym samym istota zakupów grupowych sprowadza się do nabycia w ramach serwisu prowadzonego przez operatora określonej liczby Kuponów, które uprawniają użytkowników serwisu do skorzystania z określonej usługi bądź nabycia określonego towaru na korzystnych warunkach. Zakup określonej liczby kuponów ma nastąpić w indywidualnie określonym (zwykle krótkim) czasie dla każdej oferty.
Jeśli transakcja nie dojdzie do skutku, osobom, które zakupiły Kupon (i zapłaciły za niego) przysługuje prawo do zwrotu pieniędzy.
Regulaminy serwisów zakupów grupowych
Charakter transakcji, jak również obowiązujące przepisy prawa dotyczące ochrony praw konsumentów, wymuszają na operatorach uregulowanie praw i obowiązków w treści regulaminu korzystania z portalu bądź w ogólnych warunkach umowy. Nowość mechanizmu funkcjonowania zakupów grupowych budzi wątpliwości co do prawnego charakteru tej instytucji. Brak w tym zakresie stanowiska sądów, a także poglądów komentatorów doktryny prawa, przez co regulacje zawarte w regulaminach powinny być należycie przygotowane.
Z uwagi na charakter zakupów grupowych, regulaminy mogą być interpretowane w dwojaki sposób.
Po pierwsze, operatorzy prowadzący serwisy zakupów grupowych traktowani są jako swoiści „pośrednicy” oferujący usługi bądź towary partnerów wśród potencjalnych lub zarejestrowanych użytkowników serwisu. W takim przypadku umowa zawierana jest między użytkownikiem serwisu a partnerem.
Po drugie, operatorzy prowadzący serwisy zakupów grupowych zawierają z użytkownikami serwisu tzw. umowę o świadczenie przez osobę trzecią (partnera). Instytucja ta została uregulowana w art. 391 kodeksu cywilnego. W świetle tego przepisu umowa zawarta między operatorem a użytkownikiem serwisu rodzi obowiązek operatora do kontrolowania wykonania usługi lub dostarczenia towaru przez partnera na rzecz użytkownika. Jeśli partner nie wykona świadczenia oferowanego przez operatora w ramach serwisu, to na operatorze spoczywać będzie odpowiedzialność odszkodowawcza w stosunku do użytkownika, chyba że strony uzgodnią co innego. Należy bowiem pamiętać, że wobec dyspozytywnego charakteru tych przepisów kodeksu cywilnego, możliwa jest w niektórych sytuacjach modyfikacja zasad odpowiedzialności przy świadczeniach tego rodzaju.
Analizując OWU i regulaminy portali zakupów grupowych działających na polskim rynku należy stwierdzić, że problem prawidłowej kwalifikacji „tego zjawiska” w dalszym ciągu nie został rozwiązany. Ma to duże znaczenie, gdyż przyjęcie określonego stanowiska implikuje konkretne skutki prawne. Jest to związane choćby z określeniem, do którego podmiotu (operatora czy partnera) mamy kierować swoje roszczenia, jeśli wykonanie usługi bądź właściwości sprzedanego towaru nie spełniają warunków określonych w ofercie.
Aby uniknąć tej „niepewności”, warto w sposób niebudzący wątpliwości sporządzić zapisy regulaminu. W przypadku braku dostatecznej regulacji słuszny wydaje się pogląd, że operator w ramach serwisu zakupowego zobowiązuje się wobec użytkownika, który zakupił od niego Kupon, że partner wykona określoną w ofercie usługę bądź dokona sprzedaży konkretnego towaru.
Obowiązki w związku z zawarciem umów z konsumentami
Szczególne regulacje konsumenckie, choćby w zakresie przysługujących konsumentowi praw związanych z zawarciem umowy poza siedzibą przedsiębiorstwa bądź na odległość, powodują dla operatorów ograniczenia w swobodzie konstruowania postanowień regulaminów serwisów zakupów grupowych. Regulaminy te powinny odzwierciedlać bowiem regulacje konsumenckie, tym bardziej, że konsumenci są przeważającą grupą podmiotów będących użytkownikami serwisów. Niestety często zdarza się, że zapisy regulaminów są sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, co ma daleko idące konsekwencje.
Przyczyną takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim mała świadomość istnienia obowiązków po stronie przedsiębiorcy, który zawiera umowę z konsumentem. Tym samym wprowadzane zapisy regulaminów – sprzeczne z przepisami – nie wywołują zamierzonych skutków prawnych. Z tych właśnie powodów warto przypomnieć treść tych obowiązków.
Podstawowymi regulacjami prawnymi, które kształtują uprawnienia użytkowników serwisów będących konsumentami, są przepisy kodeksu cywilnego i ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. z 2000 r., nr 22, poz. 271 z późn. zm.).
Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów reguluje zagadnienia szczególnych rodzajów umów zawieranych z przedsiębiorcami (tj. umów zawieranych poza lokalem firmy, zawieranych na odległość). Przyjęcie tej ustawy było konsekwencją implementacji dyrektyw unijnych, tj.:
Z taką samą sytuacją mamy do czynienia w przypadku „zakupu” Kuponu w ramach serwisu zakupów grupowych, który umożliwia skorzystanie z usługi lub zakupu towaru na korzystnych warunkach.
Jest to bowiem szczególny rodzaj umowy zawieranej na odległość, gdyż umowa ta zawierana jest przez przedsiębiorcę (operatora) i konsumenta (użytkownika) bez ich jednoczesnej obecności. Tym samym w przypadku zakupów grupowych, w których uczestniczy konsument, należy pamiętać o szczególnych obowiązkach informacyjnych nałożonych na przedsiębiorcę (operatora).
Operator powinien między innymi przekazać konsumentowi (użytkownikowi serwisu), przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, informacje szczegółowo wymienione w art. 9 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Informacje te dotyczą głównie danych przedsiębiorcy, właściwości i przedmiotu świadczenia, ceny lub wynagrodzenia, sposobu płatności, kosztów, sposobu i terminu dostawy, miejsca i trybu złożenia reklamacji, prawa odstąpienia i wypowiedzenia umowy. Istotne jest, aby informacje podawane przez przedsiębiorcę (operatora) były jednoznaczne, zrozumiałe i łatwe do odczytania przez konsumenta.
Najważniejsze jest jednak to, aby przedsiębiorca poinformował konsumenta o przysługującym mu prawie odstąpienia od umowy, bez podania przyczyn, przez złożenie stosownego oświadczenia w terminie dziesięciu dni od jej zawarcia. Informacja ta, co do zasady, powinna być przekazana na piśmie, jednak większość operatorów dopuszcza składanie tych oświadczeń za pomocą poczty elektronicznej (e-mailem).
Brak dopełnienia powyższych obowiązków traktowany jest jako nienależyte wykonanie umowy. Jednak przedsiębiorcy najdotkliwiej odczuwają prawo odstąpienia od umowy. Zostało ono zagwarantowane konsumentowi w art. 2 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, nie musi nawet podawać przyczyn odstąpienia. Wystarczy, że w terminie dziesięciu dni od zawarcia umowy wyśle stosowne oświadczenie do przedsiębiorcy. Termin dziesięciodniowy – jak już wspomnieliśmy – może być wydłużony, np. jeśli przedsiębiorca nie dopełnił obowiązków informacyjnych – dopiero poinformowanie konsumenta na piśmie o prawie odstąpienia od umowy powoduje bowiem rozpoczęcie biegu owych dziesięciu dni. Konsument nie może jednak odstąpić z tego powodu od umowy po upływie trzech miesięcy od jej wykonania.(3)
Analizując regulaminy serwisów zakupów grupowych należy zwrócić uwagę, iż w przypadku zakupów grupowych za moment zawarcia umowy należy uznać pozytywną autoryzację zakupu kuponu. Moment ten wydaje się być równoznaczny z momentem zapłacenia odpowiedniej kwoty przez konsumenta (użytkownika serwisu). Wówczas dochodzi do zawarcia umowy pod warunkiem zawieszającym, iż nastąpi sprzedaż kuponów w oznaczonej minimalnej liczbie na rzecz użytkowników serwisu.
W razie odstąpienia od umowy, umowa uważana jest za niezawartą, a konsument (użytkownik serwisu) jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. W takiej sytuacji operator musi zwrócić uiszczoną przez konsumenta cenę za kupon. Co więcej, jeśli strony umowy nie umówiły się inaczej, umowa powinna być wykonana najpóźniej w terminie 30 dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia woli o jej zawarciu. Jeśli świadczenie nie może być spełnione, gdyż przedmiot świadczenia nie jest dostępny, konsument musi zostać niezwłocznie – jednak najpóźniej w terminie 30 dni od zawarcia umowy – powiadomiony o tym fakcie. Dodatkowo należy mu zwrócić całą wpłaconą przez niego cenę bądź całą sumę wynagrodzenia.
Obowiązki operatorów związane ze świadczeniem usług drogą elektroniczną
Zauważmy, iż art. 8 ust. 3 pkt 4 ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną nakłada na operatora prowadzącego serwis zakupów grupowych obowiązek posiadania regulaminu z omówioną procedurą reklamacyjną. Brak dopełnienia obowiązku umieszczenia na swojej stronie internetowej regulaminu lub regulaminu z procedurą reklamacyjną powoduje rażące naruszenie prawa. Konsekwencją uboczną może być także obniżenie zaufania konsumentów (użytkowników serwisu) do portalu. W związku z tym w interesie operatora, który administruje serwisem, jest wykonanie tego obowiązku.
Kształt regulaminów w zakresie regulacji trybu reklamacyjnego zależy od woli operatora. Jednak do podstawowych elementów procedury reklamacyjnej, które powinny znaleźć się w regulaminie, należy zaliczyć sposób składania reklamacji przez użytkownika (np. drogą e-mailową), treść wraz z powołaniem się na informacje nadawane przez operatora, pozwalające na identyfikację „Kuponu” i użytkownika oraz termin rozpatrywania reklamacji przez operatora.
Podsumowanie
Z zagadnieniem zakupów grupowych z punktu widzenia przedsiębiorców, tj. operatora bądź partnera serwisu, wiąże się wiele spornych kwestii. Z uwagi na „nowość” zjawiska zakupów grupowych brak jest jednoznacznego stanowiska sądów czy też poglądów doktryny prawa, jak należy kwalifikować prawnie ten „schemat transakcyjny”. Tym samym niezmiernie ważne jest opracowanie takiego regulaminu, który nie tylko pozwala przedsiębiorcom (operatorom) na bezpieczne prowadzenie tego rodzaju działalności, ale także który będzie spełniał wymogi przewidziane przez obowiązujące przepisy prawa. Brak tych regulacji może spowodować bowiem negatywne konsekwencje dla operatorów.
1. Jagielska M., „Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość"; „Monitor Prawniczy" nr 9/2000
2. Mrzygłód M., „Ochrona konsumenta czyli prawa i obowiązki przedsiębiorców. Cześć 2.”, Biuletyn Euro Info Nr 9/2010;
3. Ibidem;
Agata Wójcik, Prawnik
Mateusz Mrzygłód, Radca Prawny
Autorzy artykułu są prawnikami kancelarii LAW-TAXES.pl we Wrocławiu
www.law-taxes.pl
Na czym polegają zakupy grupowe?
W zakupach grupowych biorą udział trzy kategorie podmiotów:
Operator, czyli podmiot prowadzący portal zakupów grupowych – to on poszukuje ofert i negocjuje z usługodawcami/sprzedawcami (Partnerami) typ oferty i wielkość upustu;
Partner, czyli podmiot, który ma wykonać usługę bądź sprzedać towar na korzystnych warunkach oferowanych na portalu zakupów grupowych;
Użytkownik portalu zakupów grupowych – zwykle są to konsumenci, niemniej użytkownikiem serwisu może być także osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej.
Operator – poprzez swój portal – upublicznia ofertę Partnera, publikując ją w Internecie, w szczególności wśród swoich zarejestrowanych użytkowników serwisu. Celem jest zebranie jak największej liczby chętnych na „korzystną” ofertę, mieszczących się we wskazanej w ofercie liczbie Użytkowników. Jeśli zdefiniowana na samym początku liczba użytkowników serwisu zaakceptuje ofertę i zakupi „Kupon” od Operatora, transakcja dochodzi do skutku. Tym samym istota zakupów grupowych sprowadza się do nabycia w ramach serwisu prowadzonego przez operatora określonej liczby Kuponów, które uprawniają użytkowników serwisu do skorzystania z określonej usługi bądź nabycia określonego towaru na korzystnych warunkach. Zakup określonej liczby kuponów ma nastąpić w indywidualnie określonym (zwykle krótkim) czasie dla każdej oferty.
Jeśli transakcja nie dojdzie do skutku, osobom, które zakupiły Kupon (i zapłaciły za niego) przysługuje prawo do zwrotu pieniędzy.
Regulaminy serwisów zakupów grupowych
Charakter transakcji, jak również obowiązujące przepisy prawa dotyczące ochrony praw konsumentów, wymuszają na operatorach uregulowanie praw i obowiązków w treści regulaminu korzystania z portalu bądź w ogólnych warunkach umowy. Nowość mechanizmu funkcjonowania zakupów grupowych budzi wątpliwości co do prawnego charakteru tej instytucji. Brak w tym zakresie stanowiska sądów, a także poglądów komentatorów doktryny prawa, przez co regulacje zawarte w regulaminach powinny być należycie przygotowane.
Z uwagi na charakter zakupów grupowych, regulaminy mogą być interpretowane w dwojaki sposób.
Po pierwsze, operatorzy prowadzący serwisy zakupów grupowych traktowani są jako swoiści „pośrednicy” oferujący usługi bądź towary partnerów wśród potencjalnych lub zarejestrowanych użytkowników serwisu. W takim przypadku umowa zawierana jest między użytkownikiem serwisu a partnerem.
Po drugie, operatorzy prowadzący serwisy zakupów grupowych zawierają z użytkownikami serwisu tzw. umowę o świadczenie przez osobę trzecią (partnera). Instytucja ta została uregulowana w art. 391 kodeksu cywilnego. W świetle tego przepisu umowa zawarta między operatorem a użytkownikiem serwisu rodzi obowiązek operatora do kontrolowania wykonania usługi lub dostarczenia towaru przez partnera na rzecz użytkownika. Jeśli partner nie wykona świadczenia oferowanego przez operatora w ramach serwisu, to na operatorze spoczywać będzie odpowiedzialność odszkodowawcza w stosunku do użytkownika, chyba że strony uzgodnią co innego. Należy bowiem pamiętać, że wobec dyspozytywnego charakteru tych przepisów kodeksu cywilnego, możliwa jest w niektórych sytuacjach modyfikacja zasad odpowiedzialności przy świadczeniach tego rodzaju.
Analizując OWU i regulaminy portali zakupów grupowych działających na polskim rynku należy stwierdzić, że problem prawidłowej kwalifikacji „tego zjawiska” w dalszym ciągu nie został rozwiązany. Ma to duże znaczenie, gdyż przyjęcie określonego stanowiska implikuje konkretne skutki prawne. Jest to związane choćby z określeniem, do którego podmiotu (operatora czy partnera) mamy kierować swoje roszczenia, jeśli wykonanie usługi bądź właściwości sprzedanego towaru nie spełniają warunków określonych w ofercie.
Aby uniknąć tej „niepewności”, warto w sposób niebudzący wątpliwości sporządzić zapisy regulaminu. W przypadku braku dostatecznej regulacji słuszny wydaje się pogląd, że operator w ramach serwisu zakupowego zobowiązuje się wobec użytkownika, który zakupił od niego Kupon, że partner wykona określoną w ofercie usługę bądź dokona sprzedaży konkretnego towaru.
Obowiązki w związku z zawarciem umów z konsumentami
Szczególne regulacje konsumenckie, choćby w zakresie przysługujących konsumentowi praw związanych z zawarciem umowy poza siedzibą przedsiębiorstwa bądź na odległość, powodują dla operatorów ograniczenia w swobodzie konstruowania postanowień regulaminów serwisów zakupów grupowych. Regulaminy te powinny odzwierciedlać bowiem regulacje konsumenckie, tym bardziej, że konsumenci są przeważającą grupą podmiotów będących użytkownikami serwisów. Niestety często zdarza się, że zapisy regulaminów są sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, co ma daleko idące konsekwencje.
Przyczyną takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim mała świadomość istnienia obowiązków po stronie przedsiębiorcy, który zawiera umowę z konsumentem. Tym samym wprowadzane zapisy regulaminów – sprzeczne z przepisami – nie wywołują zamierzonych skutków prawnych. Z tych właśnie powodów warto przypomnieć treść tych obowiązków.
Podstawowymi regulacjami prawnymi, które kształtują uprawnienia użytkowników serwisów będących konsumentami, są przepisy kodeksu cywilnego i ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. z 2000 r., nr 22, poz. 271 z późn. zm.).
Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów reguluje zagadnienia szczególnych rodzajów umów zawieranych z przedsiębiorcami (tj. umów zawieranych poza lokalem firmy, zawieranych na odległość). Przyjęcie tej ustawy było konsekwencją implementacji dyrektyw unijnych, tj.:
- dyrektywy 97/7/WE z 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość (Dz. Urz. WE L 144 z 04.06.1997)
- i dyrektywy 85/577/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa (Dz. Urz. WE L 372 z 31 XII 1985).
Z taką samą sytuacją mamy do czynienia w przypadku „zakupu” Kuponu w ramach serwisu zakupów grupowych, który umożliwia skorzystanie z usługi lub zakupu towaru na korzystnych warunkach.
Jest to bowiem szczególny rodzaj umowy zawieranej na odległość, gdyż umowa ta zawierana jest przez przedsiębiorcę (operatora) i konsumenta (użytkownika) bez ich jednoczesnej obecności. Tym samym w przypadku zakupów grupowych, w których uczestniczy konsument, należy pamiętać o szczególnych obowiązkach informacyjnych nałożonych na przedsiębiorcę (operatora).
Operator powinien między innymi przekazać konsumentowi (użytkownikowi serwisu), przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, informacje szczegółowo wymienione w art. 9 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Informacje te dotyczą głównie danych przedsiębiorcy, właściwości i przedmiotu świadczenia, ceny lub wynagrodzenia, sposobu płatności, kosztów, sposobu i terminu dostawy, miejsca i trybu złożenia reklamacji, prawa odstąpienia i wypowiedzenia umowy. Istotne jest, aby informacje podawane przez przedsiębiorcę (operatora) były jednoznaczne, zrozumiałe i łatwe do odczytania przez konsumenta.
Najważniejsze jest jednak to, aby przedsiębiorca poinformował konsumenta o przysługującym mu prawie odstąpienia od umowy, bez podania przyczyn, przez złożenie stosownego oświadczenia w terminie dziesięciu dni od jej zawarcia. Informacja ta, co do zasady, powinna być przekazana na piśmie, jednak większość operatorów dopuszcza składanie tych oświadczeń za pomocą poczty elektronicznej (e-mailem).
Brak dopełnienia powyższych obowiązków traktowany jest jako nienależyte wykonanie umowy. Jednak przedsiębiorcy najdotkliwiej odczuwają prawo odstąpienia od umowy. Zostało ono zagwarantowane konsumentowi w art. 2 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, nie musi nawet podawać przyczyn odstąpienia. Wystarczy, że w terminie dziesięciu dni od zawarcia umowy wyśle stosowne oświadczenie do przedsiębiorcy. Termin dziesięciodniowy – jak już wspomnieliśmy – może być wydłużony, np. jeśli przedsiębiorca nie dopełnił obowiązków informacyjnych – dopiero poinformowanie konsumenta na piśmie o prawie odstąpienia od umowy powoduje bowiem rozpoczęcie biegu owych dziesięciu dni. Konsument nie może jednak odstąpić z tego powodu od umowy po upływie trzech miesięcy od jej wykonania.(3)
Analizując regulaminy serwisów zakupów grupowych należy zwrócić uwagę, iż w przypadku zakupów grupowych za moment zawarcia umowy należy uznać pozytywną autoryzację zakupu kuponu. Moment ten wydaje się być równoznaczny z momentem zapłacenia odpowiedniej kwoty przez konsumenta (użytkownika serwisu). Wówczas dochodzi do zawarcia umowy pod warunkiem zawieszającym, iż nastąpi sprzedaż kuponów w oznaczonej minimalnej liczbie na rzecz użytkowników serwisu.
W razie odstąpienia od umowy, umowa uważana jest za niezawartą, a konsument (użytkownik serwisu) jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. W takiej sytuacji operator musi zwrócić uiszczoną przez konsumenta cenę za kupon. Co więcej, jeśli strony umowy nie umówiły się inaczej, umowa powinna być wykonana najpóźniej w terminie 30 dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia woli o jej zawarciu. Jeśli świadczenie nie może być spełnione, gdyż przedmiot świadczenia nie jest dostępny, konsument musi zostać niezwłocznie – jednak najpóźniej w terminie 30 dni od zawarcia umowy – powiadomiony o tym fakcie. Dodatkowo należy mu zwrócić całą wpłaconą przez niego cenę bądź całą sumę wynagrodzenia.
Obowiązki operatorów związane ze świadczeniem usług drogą elektroniczną
Zauważmy, iż art. 8 ust. 3 pkt 4 ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną nakłada na operatora prowadzącego serwis zakupów grupowych obowiązek posiadania regulaminu z omówioną procedurą reklamacyjną. Brak dopełnienia obowiązku umieszczenia na swojej stronie internetowej regulaminu lub regulaminu z procedurą reklamacyjną powoduje rażące naruszenie prawa. Konsekwencją uboczną może być także obniżenie zaufania konsumentów (użytkowników serwisu) do portalu. W związku z tym w interesie operatora, który administruje serwisem, jest wykonanie tego obowiązku.
Kształt regulaminów w zakresie regulacji trybu reklamacyjnego zależy od woli operatora. Jednak do podstawowych elementów procedury reklamacyjnej, które powinny znaleźć się w regulaminie, należy zaliczyć sposób składania reklamacji przez użytkownika (np. drogą e-mailową), treść wraz z powołaniem się na informacje nadawane przez operatora, pozwalające na identyfikację „Kuponu” i użytkownika oraz termin rozpatrywania reklamacji przez operatora.
Podsumowanie
Z zagadnieniem zakupów grupowych z punktu widzenia przedsiębiorców, tj. operatora bądź partnera serwisu, wiąże się wiele spornych kwestii. Z uwagi na „nowość” zjawiska zakupów grupowych brak jest jednoznacznego stanowiska sądów czy też poglądów doktryny prawa, jak należy kwalifikować prawnie ten „schemat transakcyjny”. Tym samym niezmiernie ważne jest opracowanie takiego regulaminu, który nie tylko pozwala przedsiębiorcom (operatorom) na bezpieczne prowadzenie tego rodzaju działalności, ale także który będzie spełniał wymogi przewidziane przez obowiązujące przepisy prawa. Brak tych regulacji może spowodować bowiem negatywne konsekwencje dla operatorów.
1. Jagielska M., „Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość"; „Monitor Prawniczy" nr 9/2000
2. Mrzygłód M., „Ochrona konsumenta czyli prawa i obowiązki przedsiębiorców. Cześć 2.”, Biuletyn Euro Info Nr 9/2010;
3. Ibidem;
Agata Wójcik, Prawnik
Mateusz Mrzygłód, Radca Prawny
Autorzy artykułu są prawnikami kancelarii LAW-TAXES.pl we Wrocławiu
www.law-taxes.pl
|
nr 6(122)2012  |
|
