Wrócił optymizm w nastrojach small biznesu
Najważniejsze wnioski z badania przedsiębiorstw sektora MSP w Polsce, przeprowadzonego przez Keralla Research - II kwartał 2012
Po bardzo słabym początku tego roku, wyniki badania na ten kwartał w obszarze inwestycji i nastrojów przedsiębiorców MSP przynoszą długo oczekiwaną poprawę, wynika z najnowszej edycji badania sektora MSP, prowadzonego co kwartał przez Instytut Keralla Research.
Przedsiębiorcy dobrze prognozują przede wszystkim kondycji własnych firm, spodziewając się wyraźnie większej sprzedaży i większej skali zamówień. Poprawy sytuacji spodziewa się prawie 40 proc. badanych przedsiębiorców! To duży wzrost – w porównaniu do poprzedniej edycji badania, kiedy odsetek optymistów wynosił zaledwie 22,7 proc.
Czy zatem ten kwartał przyniesie przełom w nastrojach small biznesu? Jest szansa, że tak. Wskaźnik KERNA, rejestrujący kierunek nastrojów MSP, wzrósł o prawie 17 pkt kwartał do kwartału, a najbardziej wpłynęły na to pozytywne oceny wobec przyszłości – zarówno gospodarki krajowej, jak i własnej firmy. Analitycy Keralla Research zwracają jednak uwagę, że wskaźnik KERNA (ilustrujący nastroje w MSP) nadal przyjmuje ujemne wartości i obecnie wynosi -57,24 pkt (skala -100 do +100). Jednak zanotowana zmiana na plus jest prognostykiem odbicia i można ostrożnie przyjąć, że realne są długo oczekiwane lepsze nastroje small biznesu w następnych miesiącach. Ten wzrost optymizmu mogą niestety wstrzymać wydarzenia z ostatnich dni w Grecji, której grozi opuszczenie strefy Euro.
Na ten moment jednak, wzrost wskaźnika KERNA w obszarze kondycji własnej firmy kształtuje poluzowanie gorsetu inwestycyjnego i skłania wielu przedsiębiorców do modyfikowania polityki zakupowej na kolejne trzy miesiące. Kluczowe obszary inwestowania w tym kwartale to inwestycje w maszyny, urządzenia i środki transportu. Z badania Keralla Research wynika, że największy popyt zgłaszany jest przez firmy z województw śląskiego i małopolskiego, zajmujące się szeroko rozumianą produkcją (przemysłem).
Notowanej dużej poprawie nastrojów w odniesieniu do własnej firmy wciąż towarzyszy negatywna ocena makrootoczenia. Przedsiębiorcy najwyraźniej poradzili sobie jednak z tym stanem, gdyż w miejsce nieustannego cięcia kosztów zaczęli szukać nowych możliwości sprzedaży. Lepsze nastroje we własnych firmach to efekt m.in. zbliżającego się EURO 2012 i nie chodzi tylko o piłkarskie przeżycia, ale o spodziewany wzrost zamówień i sprzedaży.
W tym kwartale Instytut Keralla odnotował wzrost skłonności do inwestowania. INDEX ZAIR, informujący o skali zakupów, czyli klimacie inwestycyjnym w MSP, w tej edycji badania wzrósł o 4,9 pkt kw/kw i osiągnął wartość -68,8 pkt. Oznacza to, że small biznes będzie inwestował na podobnym poziomie, jak w drugim półroczu ubiegłego roku. Wciąż będą jednak ostrożne i przemyślane zakupy. Przedsiębiorcy zgromadzili na swoich kontach rekordową – jak podał Narodowy Bank Polski – sumę oszczędności, zapewniając sobie miesiące przetrwania na wypadek fatalnych scenariuszy, które wciąż wiszą nad europejską gospodarką. Najwyraźniej jednak posiadane oszczędności są na tyle wystarczające, że firmy z sektora MSP zaczynają bardziej przychylnym okiem spoglądać w stronę zakupów.
Przyglądając się szczegółowym wynikom badania Keralla Research, widać że przyszłość small biznes ocenia wyraźnie lepiej, niż przeszłość.
Przedsiębiorców, którzy negatywnie ocenili kondycję własnej firmy w ostatnim kwartale było aż 39,5 proc. Analizując ten wynik historycznie widzimy, że rok 2011 i pierwszy kwartał br. należały do bardzo trudnych w ocenie małych firm. W analogicznym czasie roku ubiegłego o pogorszeniu informowało 30,8 proc. ankietowanych, następnie ten odsetek malał, aby w pierwszym kwartale br. znowu osiągnąć tendencję wzrostową.
Podobnie słabo wypadła ocena kondycji gospodarki kraju w ostatnim kwartale. Prawie połowa badanych przedsiębiorców nadal ocenia, że sytuacja gospodarcza Polski pogorszyła się w ostatnich trzech miesiącach. Krajową gospodarkę negatywnie oceniło 49,2 proc. badanych.
Pytając o przyszłość kondycji ekonomicznej kraju odnotowaliśmy wzrost optymistów o prawie 8 pkt proc. kwartał do kwartału. Aktualnie polepszenia sytuacji gospodarczej spodziewa się 18,7 proc. badanych przedsiębiorców.
Równocześnie mniej jest pesymistów – ich udział wyniósł 31,8 proc. badanych i zmalał o 6,7 pkt proc. w relacji do poprzedniej edycji badania. Na identycznym poziomie utrzymał się odsetek ankietowanych, którzy twierdzą, że sytuacja gospodarcza kraju nie ulegnie zmianie (39,3 proc.).
Najsilniej w tym kwartale wzrosły pozytywne nastroje small biznesu jeśli chodzi o kondycję własnej firmy. Poprawy sytuacji spodziewa się prawie 40 proc. badanych przedsiębiorców(!). To duży wzrost w porównaniu do poprzedniej edycji badania, kiedy odsetek optymistów wynosił zaledwie 22,7 proc.
Co istotne, równocześnie ubyło pesymistów. Gorszej sytuacji we własnej firmie aktualnie spodziewa się tylko 15,3 proc. przedsiębiorców; w poprzednim kwartale pesymistów było 24,7 proc. – to zmiana o 9,4 pkt proc. Widać wyraźnie, że nastroje w małych firmach poprawiły się i więcej badanych przedsiębiorców spodziewa się lepszej kondycji, szczególnie własnej firmy.
Wskaźnik nastrojów KERNA Instytutu Keralla w górę
Wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA wzrósł do poziomu minus 57,24 pkt i jest wyższy o 16,83 pkt licząc kw/kw. Na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji ekonomicznej kraju i firmy. Ten wzrost w nastrojach to efekt głównie lepszej oceny przyszłości kondycji własnej firmy. Wskaźnik cząstkowy dla obszaru własnej firmy wzrósł aż o 34,16 pkt! Ten optymizm jest wyższy, niż w obszarze oceny przyszłości ekonomicznej kraju – tu wskaźnik cząstkowy wzrósł o 15,77 pkt.
Choć wskaźnik KERNA wciąż ma ujemne wartości, należy zauważyć, że „skok” w górę o prawie 17 pkt może być dobrym prognostykiem odbicia i ostrożnie można przyjąć, że możliwe są lepsze wyniki w nastrojach small biznesu w następnych kwartałach.
Wskaźnik Indexu ZAIR Instytutu Keralla w górę
Index ZAIR, informujący o skali zakupów (klimacie inwestycyjnym w MSP), oparty jest na informacjach o tym, czy zdecydowano o konkretnych wydatkach na dany kwartał czy nie. W tej edycji badania INDEX ZAIR wyniósł -68,8 pkt, co daje wzrost o 4,9 pkt kw/kw. Nie należy spodziewać się dużych zakupów ze strony small biznesu, raczej będą one wciąż ostrożne, ale będą realizowane, ponieważ inwestowaniu sprzyjają lepsze nastroje przedsiębiorców. Inwestować chce 46,3 proc. badanych, czyli nieco więcej, niż w poprzednim kwartale, kiedy gotowość inwestowania zgłaszało 45,7 proc. przedsiębiorstw. Firmy zamierzają zwiększyć wydatki na marketing i reklamę – 21,5 proc. (w poprzednim kw. 18,2 proc.), na zakup maszyn i technologii – 17,8 proc. (poprzednio 15,5 proc.) oraz zaplanowali remonty hal, lokali i pomieszczeń – aktualnie 17,2 proc. (poprzednio 12,7 proc.). Więcej firm zdecydowało też o zatrudnieniu kolejnych pracowników (obecnie 16 proc. będzie potrzebować kolejnych rąk do pracy, kwartał wcześniej 10,7 proc. informowało o takiej potrzebie. W pozostałych obszarach inwestycje będą na podobnym poziomie, a nieznacznych spadków zamówień może spodziewać się tylko branża meblarska.
Autor: Izabella Młynarczyk, analityk rynku Keralla Research
Informacje o badaniu:
Próba: uczestnicy badania to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, losowane z bazy danych GUS oraz branżowych zestawień bazodanowych. Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna, wynosi N = 600. Błąd pomiaru +-4 proc., poziom ufności 95 proc. Próba oddaje strukturę firm sektora MŚP; badanie uwzględnia reprezentację firm mikro – zatrudniających do 9 osób.
W badaniu biorą udział wyłącznie firmy prywatne, prowadzące aktywną działalność zarobkową (firmy nie zawieszone, nie będące w stanie likwidacji, niepaństwowe). Firmy prowadzące działalność produkcyjną, handlową lub usługową.
Respondent: osoba odpowiedzialna lub współodpowiedzialna za zarządzanie firmą. Najczęściej właściciel, współwłaściciel firmy, dyrektor zarządzający, wspólnik, prezes, wiceprezes, członek zarządu, dyrektor finansowy, główny księgowy, osoba na stanowisku dyrektora, osoby pozostałe wskazane, jako odpowiedzialne za rozwój firmy, zakupy, inwestycje. Jeden respondent - reprezentował jedną firmę.
Technika: wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (CATI).
Instytut Keralla to pierwsza w Polsce agencja badawcza specjalizująca się wyłącznie w analizach business to business. Prowadzimy badania w firmach i instytucjach. Dostarczamy raporty branżowe zarządom spółek, właścicielom, akcjonariuszom, wykonujemy analizy sektorowe, prowadzimy badania poprzedzające inwestycje, wejście na giełdę lub wprowadzenie produktów, usług dla klientów firmowych.
Czy zatem ten kwartał przyniesie przełom w nastrojach small biznesu? Jest szansa, że tak. Wskaźnik KERNA, rejestrujący kierunek nastrojów MSP, wzrósł o prawie 17 pkt kwartał do kwartału, a najbardziej wpłynęły na to pozytywne oceny wobec przyszłości – zarówno gospodarki krajowej, jak i własnej firmy. Analitycy Keralla Research zwracają jednak uwagę, że wskaźnik KERNA (ilustrujący nastroje w MSP) nadal przyjmuje ujemne wartości i obecnie wynosi -57,24 pkt (skala -100 do +100). Jednak zanotowana zmiana na plus jest prognostykiem odbicia i można ostrożnie przyjąć, że realne są długo oczekiwane lepsze nastroje small biznesu w następnych miesiącach. Ten wzrost optymizmu mogą niestety wstrzymać wydarzenia z ostatnich dni w Grecji, której grozi opuszczenie strefy Euro.
Na ten moment jednak, wzrost wskaźnika KERNA w obszarze kondycji własnej firmy kształtuje poluzowanie gorsetu inwestycyjnego i skłania wielu przedsiębiorców do modyfikowania polityki zakupowej na kolejne trzy miesiące. Kluczowe obszary inwestowania w tym kwartale to inwestycje w maszyny, urządzenia i środki transportu. Z badania Keralla Research wynika, że największy popyt zgłaszany jest przez firmy z województw śląskiego i małopolskiego, zajmujące się szeroko rozumianą produkcją (przemysłem).
Notowanej dużej poprawie nastrojów w odniesieniu do własnej firmy wciąż towarzyszy negatywna ocena makrootoczenia. Przedsiębiorcy najwyraźniej poradzili sobie jednak z tym stanem, gdyż w miejsce nieustannego cięcia kosztów zaczęli szukać nowych możliwości sprzedaży. Lepsze nastroje we własnych firmach to efekt m.in. zbliżającego się EURO 2012 i nie chodzi tylko o piłkarskie przeżycia, ale o spodziewany wzrost zamówień i sprzedaży.
W tym kwartale Instytut Keralla odnotował wzrost skłonności do inwestowania. INDEX ZAIR, informujący o skali zakupów, czyli klimacie inwestycyjnym w MSP, w tej edycji badania wzrósł o 4,9 pkt kw/kw i osiągnął wartość -68,8 pkt. Oznacza to, że small biznes będzie inwestował na podobnym poziomie, jak w drugim półroczu ubiegłego roku. Wciąż będą jednak ostrożne i przemyślane zakupy. Przedsiębiorcy zgromadzili na swoich kontach rekordową – jak podał Narodowy Bank Polski – sumę oszczędności, zapewniając sobie miesiące przetrwania na wypadek fatalnych scenariuszy, które wciąż wiszą nad europejską gospodarką. Najwyraźniej jednak posiadane oszczędności są na tyle wystarczające, że firmy z sektora MSP zaczynają bardziej przychylnym okiem spoglądać w stronę zakupów.
Przyglądając się szczegółowym wynikom badania Keralla Research, widać że przyszłość small biznes ocenia wyraźnie lepiej, niż przeszłość.
Przedsiębiorców, którzy negatywnie ocenili kondycję własnej firmy w ostatnim kwartale było aż 39,5 proc. Analizując ten wynik historycznie widzimy, że rok 2011 i pierwszy kwartał br. należały do bardzo trudnych w ocenie małych firm. W analogicznym czasie roku ubiegłego o pogorszeniu informowało 30,8 proc. ankietowanych, następnie ten odsetek malał, aby w pierwszym kwartale br. znowu osiągnąć tendencję wzrostową.
Podobnie słabo wypadła ocena kondycji gospodarki kraju w ostatnim kwartale. Prawie połowa badanych przedsiębiorców nadal ocenia, że sytuacja gospodarcza Polski pogorszyła się w ostatnich trzech miesiącach. Krajową gospodarkę negatywnie oceniło 49,2 proc. badanych.
Pytając o przyszłość kondycji ekonomicznej kraju odnotowaliśmy wzrost optymistów o prawie 8 pkt proc. kwartał do kwartału. Aktualnie polepszenia sytuacji gospodarczej spodziewa się 18,7 proc. badanych przedsiębiorców.
Równocześnie mniej jest pesymistów – ich udział wyniósł 31,8 proc. badanych i zmalał o 6,7 pkt proc. w relacji do poprzedniej edycji badania. Na identycznym poziomie utrzymał się odsetek ankietowanych, którzy twierdzą, że sytuacja gospodarcza kraju nie ulegnie zmianie (39,3 proc.).
Najsilniej w tym kwartale wzrosły pozytywne nastroje small biznesu jeśli chodzi o kondycję własnej firmy. Poprawy sytuacji spodziewa się prawie 40 proc. badanych przedsiębiorców(!). To duży wzrost w porównaniu do poprzedniej edycji badania, kiedy odsetek optymistów wynosił zaledwie 22,7 proc.
Co istotne, równocześnie ubyło pesymistów. Gorszej sytuacji we własnej firmie aktualnie spodziewa się tylko 15,3 proc. przedsiębiorców; w poprzednim kwartale pesymistów było 24,7 proc. – to zmiana o 9,4 pkt proc. Widać wyraźnie, że nastroje w małych firmach poprawiły się i więcej badanych przedsiębiorców spodziewa się lepszej kondycji, szczególnie własnej firmy.
Wskaźnik nastrojów KERNA Instytutu Keralla w górę
Wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA wzrósł do poziomu minus 57,24 pkt i jest wyższy o 16,83 pkt licząc kw/kw. Na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji ekonomicznej kraju i firmy. Ten wzrost w nastrojach to efekt głównie lepszej oceny przyszłości kondycji własnej firmy. Wskaźnik cząstkowy dla obszaru własnej firmy wzrósł aż o 34,16 pkt! Ten optymizm jest wyższy, niż w obszarze oceny przyszłości ekonomicznej kraju – tu wskaźnik cząstkowy wzrósł o 15,77 pkt.
Choć wskaźnik KERNA wciąż ma ujemne wartości, należy zauważyć, że „skok” w górę o prawie 17 pkt może być dobrym prognostykiem odbicia i ostrożnie można przyjąć, że możliwe są lepsze wyniki w nastrojach small biznesu w następnych kwartałach.
Wskaźnik Indexu ZAIR Instytutu Keralla w górę
Index ZAIR, informujący o skali zakupów (klimacie inwestycyjnym w MSP), oparty jest na informacjach o tym, czy zdecydowano o konkretnych wydatkach na dany kwartał czy nie. W tej edycji badania INDEX ZAIR wyniósł -68,8 pkt, co daje wzrost o 4,9 pkt kw/kw. Nie należy spodziewać się dużych zakupów ze strony small biznesu, raczej będą one wciąż ostrożne, ale będą realizowane, ponieważ inwestowaniu sprzyjają lepsze nastroje przedsiębiorców. Inwestować chce 46,3 proc. badanych, czyli nieco więcej, niż w poprzednim kwartale, kiedy gotowość inwestowania zgłaszało 45,7 proc. przedsiębiorstw. Firmy zamierzają zwiększyć wydatki na marketing i reklamę – 21,5 proc. (w poprzednim kw. 18,2 proc.), na zakup maszyn i technologii – 17,8 proc. (poprzednio 15,5 proc.) oraz zaplanowali remonty hal, lokali i pomieszczeń – aktualnie 17,2 proc. (poprzednio 12,7 proc.). Więcej firm zdecydowało też o zatrudnieniu kolejnych pracowników (obecnie 16 proc. będzie potrzebować kolejnych rąk do pracy, kwartał wcześniej 10,7 proc. informowało o takiej potrzebie. W pozostałych obszarach inwestycje będą na podobnym poziomie, a nieznacznych spadków zamówień może spodziewać się tylko branża meblarska.
Autor: Izabella Młynarczyk, analityk rynku Keralla Research
Informacje o badaniu:
Próba: uczestnicy badania to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, losowane z bazy danych GUS oraz branżowych zestawień bazodanowych. Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna, wynosi N = 600. Błąd pomiaru +-4 proc., poziom ufności 95 proc. Próba oddaje strukturę firm sektora MŚP; badanie uwzględnia reprezentację firm mikro – zatrudniających do 9 osób.
W badaniu biorą udział wyłącznie firmy prywatne, prowadzące aktywną działalność zarobkową (firmy nie zawieszone, nie będące w stanie likwidacji, niepaństwowe). Firmy prowadzące działalność produkcyjną, handlową lub usługową.
Respondent: osoba odpowiedzialna lub współodpowiedzialna za zarządzanie firmą. Najczęściej właściciel, współwłaściciel firmy, dyrektor zarządzający, wspólnik, prezes, wiceprezes, członek zarządu, dyrektor finansowy, główny księgowy, osoba na stanowisku dyrektora, osoby pozostałe wskazane, jako odpowiedzialne za rozwój firmy, zakupy, inwestycje. Jeden respondent - reprezentował jedną firmę.
Technika: wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (CATI).
Instytut Keralla to pierwsza w Polsce agencja badawcza specjalizująca się wyłącznie w analizach business to business. Prowadzimy badania w firmach i instytucjach. Dostarczamy raporty branżowe zarządom spółek, właścicielom, akcjonariuszom, wykonujemy analizy sektorowe, prowadzimy badania poprzedzające inwestycje, wejście na giełdę lub wprowadzenie produktów, usług dla klientów firmowych.
|
nr 6(122)2012  |
|
