Biznes to nie zabawa, ale...
Grywalizacja biznesowa
Grywalizacja to proces polegający na celowym i świadomym zastosowaniu mechanizmów wykorzystywanych w grach i dla nich typowych, jednak w sytuacjach, które normalnie nie mają nic wspólnego grą rozumianą jako zabawa towarzyska. Nazywany jest także gryfikacją lub gamifikacją (ang. gamification). To wplecenie w często szarą codzienność elementów pobudzających do działania oraz sprawiających, że jakaś czynność – zamiast być jak dotychczas unikana lub traktowana z obojętnością – staje się w oczach potencjalnych wykonawców zajęciem atrakcyjnym. Jeśli dodatkowo dodane zostaną elementy rywalizacji – powstaje gotowy przepis na wciągnięcie innych do działania.
Zachowania, na których bazuje mechanika gier, są częścią codzienności każdego człowieka. Wszyscy nieustannie przestrzegają jakichś reguł i są zawsze gotowi pokazać otoczeniu swoją przewagę pod jakimś względem. Zazwyczaj odbywa się to w sposób pozbawiony agresji, dzięki czemu ludzie mogą w miarę bezkonfliktowo określać swoją pozycję w dowolnej grupie (zwierzchnicy względem podwładnych, starsi względem młodszych, kobiety względem mężczyzn, lekarze względem pacjentów, itp.). Na takich zasadach bazuje m.in. współczesny porządek społeczny.
Działania gamifikacyjne mają na w celu aktywizację wybranej grupy (lub jednostki) i ukierunkowania jej działań na realizowanie celów określonych przez twórcę procesu. Nie jest to pojęcie czy też zjawisko nowe, chociaż od niedawna wymieniane jest pośród najgorętszych trendów biznesowych. Również jego zalety oraz możliwości, jakie za sobą niesie, wykorzystywane są od dawna, np. jako wsparcie marketingu lub jedno z narzędzi edukacyjnych. Wystarczy przywołać przykłady programów lojalnościowych (klient za zakupy otrzymuje punkty, które następnie może wymienić na nagrody) bądź gier edukacyjnych skierowanych do najmłodszych, dzięki którym szybko, łatwo i przyjemnie opanowują oni podstawy matematyki lub reguły ortograficzne.
Grywalizacja biznesowa
Co zatem oznacza pojęcie „grywalizacja biznesowa” (ang. enterprise gamification) i dlaczego jest ważnym elementem nowoczesnego modelu zarządzania przedsiębiorstwem?
Jest to stosowanie – w celach motywacyjnych – mechanizmów gier w działaniach skierowanych do pracowników danej firmy, mające na celu zwiększenie ich aktywności i zaangażowania w sprawy zawodowe, szczególnie w obszarach normalnie uważanych za nudne, czasochłonne i uciążliwe. Są to również sposoby wykorzystywane do zwrócenia uwagi klientów na markę, produkt, usługę lub firmę i wywołania u nich pozytywnych skojarzeń z przedmiotem promocji, zbudowania społeczności fanów i – koniec końców – zwiększenia sprzedaży. Działania takie służą zwiększeniu efektywności funkcjonowania firmy. Dzieje się to poprzez zbudowanie grupy, jej rozwój, aktywizację, stworzenie i umacnianie więzi, wsparcie w realizacji codziennych zadań i celów oraz zachęcenie do samokształcenia, rozwijania dotychczasowych kompetencji oraz zdobywania nowych umiejętności.
W zależności od warunków przedsiębiorstwa zgamifikowany projekt może mieć postać aplikacji internetowej lub mobilnej. Możliwe jest również zastosowanie metod bardziej tradycyjnych, gdy z jakichś powodów nie jest możliwe wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań aplikacyjnych.
Zastosowania biznesowe grywalizacji
Ponieważ ostatecznym celem implementacji rozwiązań grywalizacyjnych skierowanych do pracowników jest zwiększenie ich produktywności, dziedziny i zakres ich zastosowania ograniczane są wyłącznie przez potrzeby, chęci i możliwości zwierzchnika danej osoby, działu lub zakładu, bądź też właściciela firmy.
Praktycznie każda działalność w przedsiębiorstwie może zostać zgamifikowana. Szczególne zastosowanie gryfikacja znajduje w procesach leżących zazwyczaj w gestii działów HR (lub osób odpowiedzialnych za zarządzanie kadrami). Chodzi o nabór pracowników, ich kształcenie i podnoszenie kwalifikacji, zachętę do rozszerzania kompetencji zawodowych, działania mające na celu integrację jednostek i zespołów oraz zwiększające przywiązanie do firmy i lojalność względem niej. Mogą być także wewnętrznym wsparciem sprzedaży, zachętą do międzypracowniczego dzielenia się wiedzą i doświadczeniem albo elementem systemu bonusowego. Mogą być w końcu elementem kampanii marketingowych. Zawsze jednak łączy je jedno – sprawiają, że to, co do tej pory było męczące i nużące, staje się miłym zajęciem, rozrywką a nawet zabawą.
Motywatory i mechanizmy
Motywatorami są proste mechanizmy gier – punkty, poziomy i odznaki. Mają one na celu pokazanie w szybki i przejrzysty sposób, w jakim stopniu dane zadanie zostało wykonane, czy zostało wykonane prawidłowo oraz jaką pozycję na tle innych zajmuje dany uczestnik. Są również formą natychmiastowej informacji zwrotnej dla uczestnika – dzięki nim może widzieć co robi dobrze, a nad jakimi aspektami musi jeszcze popracować. Zachęcają także do współzawodnictwa, chociaż równie dobrze mogą punktować współpracę. Wszystko zależy od tego, jakie cele chce zrealizować twórca „gry”. Ważne, aby mechanizmy grywalizacji biznesowej nie przewidywały punktów ujemnych, szczególnie takich, które można otrzymać wyłącznie ze względu na złą wolę lub nieżyczliwość innych uczestników.
Dlaczego to działa?
Sukces grywalizacji wynika przede wszystkim z ludzkiej potrzeby i skłonności do rywalizacji z innymi, porównywania się z nimi oraz nieustannego udowadniania, że jest się w jakiejś dziedzinie najlepszym. Poza tym, jednymi z największych wrogów człowieka są nuda i rutyna. To one sprawiają, że motywacja do działania spada. Trudno z jednakowym entuzjazmem wykonywać bowiem codziennie zestaw tych samych czynności, szczególnie jeśli następnego dnia trzeba będzie to samo robić od nowa. Wprowadzenie po wykonaniu codziennego (cotygodniowego, comiesięcznego) zestawu małego „święta” (np. w postaci przyznania kolejnej „odznaki”) powoduje, że człowiek ma wrażenie ukończenia jakiegoś etapu i posuwania się do przodu. Dreptanie w kółko jest bardzo deprymujące i rodzi poczucie beznadziei. W związku z tym nawet bardzo atrakcyjna pensja na dłuższą metę nie będzie wystarczającym czynnikiem motywującym do utrzymywania (albo wręcz zwiększania) zaangażowania pracowników. Do tego potrzebne jest im poczucie celowości ich wysiłków i własnego rozwoju.
Większość ludzi potrzebuje zmian, nowych bodźców i wyzwań. Po połączeniu tych trzech czynników z rywalizacją i możliwością pokazania innym, że przewyższa się ich w zakresie określonym przez dany obszar współzawodnictwa, powstają idealne warunki, w których motywacja pracowników wypływa z ich wewnętrznej potrzeby, a nie pochodzi wyłącznie z bodźców dostarczanych z zewnątrz przez firmę.
Dodatkowo, jest to system bazujący na nagrodach, a nie na karach – to na dłuższą metę najskuteczniejsza metoda zachęty. Przymus może być bowiem co najwyżej gwarantem poprawnego wykonania obowiązków z danego zakresu; nie sprawi jednak, że ktoś wykaże inicjatywę lub też zaangażuje się w stopniu większym niż absolutne minimum wymagane w danej sytuacji. Zmuszając kogoś do czegoś wywołuje się u niego najczęściej odruch biernego oporu.
Nie wolno jednak zapominać, że wprowadzenie do procesów wewnątrzfirmowych mechanizmów grywalizacyjnych (mimo że wspomagają one możliwości samokontroli i promują zwiększanie kompetencji pracownika) – nie zastąpi nadzoru ani wsparcia dobrego i kompetentnego menedżera. Jej najważniejszą funkcją jest motywowanie; natomiast zarówno bieżąca, jak i ostateczna weryfikacja poprawności i skuteczności wykonania zadania musi być pozostawiona komuś, kto zawsze będzie mógł służyć pomocą, wiedzą i doświadczeniem.
Takie same zasady dotyczą stosowania grywalizaji jako wsparcia marketingu, narzędzia nauki czy elementu programu propagującego zdrowy styl życia.
Podsumowanie
Gamifikacja procesów może być istotnym wsparciem w wykonywaniu zarówno codziennych zadań, jak również większych projektów. Jej głównym celem jest doprowadzenie do poprawnego, szybkiego, dokładnego i skutecznego wykonania zadania. Mechanizmy grywalizacyjne mają umożliwiać samodzielne badanie postępu, rozwijanie pożądanych umiejętności, wykształcanie i utrwalanie wymaganych zachowań oraz chronić ich przed nudą i rutyną. Warto pamiętać, że element zabawy sprawia, że rośnie pozytywne nastawienie do czynności, sprawy lub rzeczy, z którą jest związany.
Autor: Piotr Pajewski, Enterprise Gamification, grywalizacja24.pl
Działania gamifikacyjne mają na w celu aktywizację wybranej grupy (lub jednostki) i ukierunkowania jej działań na realizowanie celów określonych przez twórcę procesu. Nie jest to pojęcie czy też zjawisko nowe, chociaż od niedawna wymieniane jest pośród najgorętszych trendów biznesowych. Również jego zalety oraz możliwości, jakie za sobą niesie, wykorzystywane są od dawna, np. jako wsparcie marketingu lub jedno z narzędzi edukacyjnych. Wystarczy przywołać przykłady programów lojalnościowych (klient za zakupy otrzymuje punkty, które następnie może wymienić na nagrody) bądź gier edukacyjnych skierowanych do najmłodszych, dzięki którym szybko, łatwo i przyjemnie opanowują oni podstawy matematyki lub reguły ortograficzne.
Grywalizacja biznesowa
Co zatem oznacza pojęcie „grywalizacja biznesowa” (ang. enterprise gamification) i dlaczego jest ważnym elementem nowoczesnego modelu zarządzania przedsiębiorstwem?
Jest to stosowanie – w celach motywacyjnych – mechanizmów gier w działaniach skierowanych do pracowników danej firmy, mające na celu zwiększenie ich aktywności i zaangażowania w sprawy zawodowe, szczególnie w obszarach normalnie uważanych za nudne, czasochłonne i uciążliwe. Są to również sposoby wykorzystywane do zwrócenia uwagi klientów na markę, produkt, usługę lub firmę i wywołania u nich pozytywnych skojarzeń z przedmiotem promocji, zbudowania społeczności fanów i – koniec końców – zwiększenia sprzedaży. Działania takie służą zwiększeniu efektywności funkcjonowania firmy. Dzieje się to poprzez zbudowanie grupy, jej rozwój, aktywizację, stworzenie i umacnianie więzi, wsparcie w realizacji codziennych zadań i celów oraz zachęcenie do samokształcenia, rozwijania dotychczasowych kompetencji oraz zdobywania nowych umiejętności.
W zależności od warunków przedsiębiorstwa zgamifikowany projekt może mieć postać aplikacji internetowej lub mobilnej. Możliwe jest również zastosowanie metod bardziej tradycyjnych, gdy z jakichś powodów nie jest możliwe wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań aplikacyjnych.
Zastosowania biznesowe grywalizacji
Ponieważ ostatecznym celem implementacji rozwiązań grywalizacyjnych skierowanych do pracowników jest zwiększenie ich produktywności, dziedziny i zakres ich zastosowania ograniczane są wyłącznie przez potrzeby, chęci i możliwości zwierzchnika danej osoby, działu lub zakładu, bądź też właściciela firmy.
Praktycznie każda działalność w przedsiębiorstwie może zostać zgamifikowana. Szczególne zastosowanie gryfikacja znajduje w procesach leżących zazwyczaj w gestii działów HR (lub osób odpowiedzialnych za zarządzanie kadrami). Chodzi o nabór pracowników, ich kształcenie i podnoszenie kwalifikacji, zachętę do rozszerzania kompetencji zawodowych, działania mające na celu integrację jednostek i zespołów oraz zwiększające przywiązanie do firmy i lojalność względem niej. Mogą być także wewnętrznym wsparciem sprzedaży, zachętą do międzypracowniczego dzielenia się wiedzą i doświadczeniem albo elementem systemu bonusowego. Mogą być w końcu elementem kampanii marketingowych. Zawsze jednak łączy je jedno – sprawiają, że to, co do tej pory było męczące i nużące, staje się miłym zajęciem, rozrywką a nawet zabawą.
Motywatory i mechanizmy
Motywatorami są proste mechanizmy gier – punkty, poziomy i odznaki. Mają one na celu pokazanie w szybki i przejrzysty sposób, w jakim stopniu dane zadanie zostało wykonane, czy zostało wykonane prawidłowo oraz jaką pozycję na tle innych zajmuje dany uczestnik. Są również formą natychmiastowej informacji zwrotnej dla uczestnika – dzięki nim może widzieć co robi dobrze, a nad jakimi aspektami musi jeszcze popracować. Zachęcają także do współzawodnictwa, chociaż równie dobrze mogą punktować współpracę. Wszystko zależy od tego, jakie cele chce zrealizować twórca „gry”. Ważne, aby mechanizmy grywalizacji biznesowej nie przewidywały punktów ujemnych, szczególnie takich, które można otrzymać wyłącznie ze względu na złą wolę lub nieżyczliwość innych uczestników.
Dlaczego to działa?
Sukces grywalizacji wynika przede wszystkim z ludzkiej potrzeby i skłonności do rywalizacji z innymi, porównywania się z nimi oraz nieustannego udowadniania, że jest się w jakiejś dziedzinie najlepszym. Poza tym, jednymi z największych wrogów człowieka są nuda i rutyna. To one sprawiają, że motywacja do działania spada. Trudno z jednakowym entuzjazmem wykonywać bowiem codziennie zestaw tych samych czynności, szczególnie jeśli następnego dnia trzeba będzie to samo robić od nowa. Wprowadzenie po wykonaniu codziennego (cotygodniowego, comiesięcznego) zestawu małego „święta” (np. w postaci przyznania kolejnej „odznaki”) powoduje, że człowiek ma wrażenie ukończenia jakiegoś etapu i posuwania się do przodu. Dreptanie w kółko jest bardzo deprymujące i rodzi poczucie beznadziei. W związku z tym nawet bardzo atrakcyjna pensja na dłuższą metę nie będzie wystarczającym czynnikiem motywującym do utrzymywania (albo wręcz zwiększania) zaangażowania pracowników. Do tego potrzebne jest im poczucie celowości ich wysiłków i własnego rozwoju.
Większość ludzi potrzebuje zmian, nowych bodźców i wyzwań. Po połączeniu tych trzech czynników z rywalizacją i możliwością pokazania innym, że przewyższa się ich w zakresie określonym przez dany obszar współzawodnictwa, powstają idealne warunki, w których motywacja pracowników wypływa z ich wewnętrznej potrzeby, a nie pochodzi wyłącznie z bodźców dostarczanych z zewnątrz przez firmę.
Dodatkowo, jest to system bazujący na nagrodach, a nie na karach – to na dłuższą metę najskuteczniejsza metoda zachęty. Przymus może być bowiem co najwyżej gwarantem poprawnego wykonania obowiązków z danego zakresu; nie sprawi jednak, że ktoś wykaże inicjatywę lub też zaangażuje się w stopniu większym niż absolutne minimum wymagane w danej sytuacji. Zmuszając kogoś do czegoś wywołuje się u niego najczęściej odruch biernego oporu.
Nie wolno jednak zapominać, że wprowadzenie do procesów wewnątrzfirmowych mechanizmów grywalizacyjnych (mimo że wspomagają one możliwości samokontroli i promują zwiększanie kompetencji pracownika) – nie zastąpi nadzoru ani wsparcia dobrego i kompetentnego menedżera. Jej najważniejszą funkcją jest motywowanie; natomiast zarówno bieżąca, jak i ostateczna weryfikacja poprawności i skuteczności wykonania zadania musi być pozostawiona komuś, kto zawsze będzie mógł służyć pomocą, wiedzą i doświadczeniem.
Takie same zasady dotyczą stosowania grywalizaji jako wsparcia marketingu, narzędzia nauki czy elementu programu propagującego zdrowy styl życia.
Podsumowanie
Gamifikacja procesów może być istotnym wsparciem w wykonywaniu zarówno codziennych zadań, jak również większych projektów. Jej głównym celem jest doprowadzenie do poprawnego, szybkiego, dokładnego i skutecznego wykonania zadania. Mechanizmy grywalizacyjne mają umożliwiać samodzielne badanie postępu, rozwijanie pożądanych umiejętności, wykształcanie i utrwalanie wymaganych zachowań oraz chronić ich przed nudą i rutyną. Warto pamiętać, że element zabawy sprawia, że rośnie pozytywne nastawienie do czynności, sprawy lub rzeczy, z którą jest związany.
Autor: Piotr Pajewski, Enterprise Gamification, grywalizacja24.pl
|
nr 3(131)2013  |
|
