
Zobowiązania przedsiębiorcy
Obowiązki przedsiębiorców wobec urzędów
Osoby prowadzące działalność gospodarczą pod własną firmą i wchodzące w skład organów zarządczych spółek handlowych powinny zwrócić należytą uwagę na wszystkie ciążące na podmiocie prowadzącym działalność gospodarczą obowiązki – ich niedopełnienie skutkować może bowiem nałożeniem na przedsiębiorstwo m.in. kar finansowych. Omówię najbardziej powszechne z nich, dotyczące w głównej mierze kwestii związanych z zatrudnianiem pracowników, jak też wytwarzaniem przez przedsiębiorcę odpadów i korzystaniem ze środowiska naturalnego. Obowiązki te dotyczą większości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, ze szczególnym uwzględnieniem spółek prawa handlowego.
Zatrudnianie pracowników – obowiązki wobec ZUS
Firmy zatrudniające pracowników muszą spełnić określone obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dotyczące rozliczania za pracowników składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Na podstawie art. 43 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s.) przedsiębiorca, który po raz pierwszy zatrudnił pracownika zobowiązany jest do zgłoszenia się w ZUS jako płatnik składek. Ma na to siedem dni od dnia zatrudnienia. Dodatkowo, każdy następny zatrudniony przez firmę pracownik powinien być zgłoszony przez pracodawcę do ZUS także w ciągu siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia – zatrudnienia pracownika na umowę o pracę lub zawarcia z nim umowy zlecenia.
Kolejny obowiązek pracodawcy wynika z art. 41 u.s.u.s., zgodnie z którym płatnik-przedsiębiorca powinien po upływie każdego miesiąca przekazywać do ZUS imienne raporty miesięczne, za każdego zatrudnionego pracownika.
Na podstawie art. 46 u.s.u.s. pracodawca zobowiązany jest także do obliczania, potrącania z dochodów pracownika, rozliczania i opłacania składek za pracowników, za każdy miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie to musi być dokonane w formie deklaracji rozliczeniowej.
Wszystkie wymienione obowiązki – zgodnie z art. 47 u.s.u.s. – powinny być zrealizowane do 15 dnia następnego miesiąca (w przypadku opłacania składek wyłącznie za siebie – do 10 dnia następnego miesiąca).
Zatrudnianie pracowników – obowiązki pracodawcy wobec Urzędu Skarbowego
Zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej, płatnikiem jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, zobowiązana do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Na tej podstawie, zgodnie art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) przedsiębiorcy zatrudniający pracowników zobligowani są obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy każdego zatrudnionego pracownika.
Zgodnie z art. 38 PIT, płatnicy w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, muszą wpłacić kwoty zaliczek do urzędu skarbowego właściwego według siedziby spółki bądź miejsca zamieszkania przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.
Przedsiębiorcy, do 31 stycznia każdego roku, zobowiązani są przesłać do właściwego miejscowo urzędu skarbowego, na formularzu PIT-4R, roczną deklarację dotyczącą pobranych zaliczek na poczet podatku dochodowego. Dodatkowo, do końca lutego każdego roku pracodawca ma obowiązek złożyć w urzędzie skarbowym i przekazać pracownikom formularze PIT-11.
Należy pamiętać, że przy zmianie siedziby przedsiębiorstwa, podmiot ma obowiązek powiadomić nowy Urząd Skarbowy o tej okoliczności.
Należy też zwrócić uwagę na obowiązki pracodawcy wobec urzędów, mające swoje źródło w Kodeksie pracy (kp). Na podstawie art. 234 i 235 kp pracodawca musi zawiadomić inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy, jak również o każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej.
Wytwarzanie odpadów i korzystanie ze środowiska – obowiązki wobec marszałka województwa
W związku z uchwaleniem nowej ustawy z 14 grudnia 2012 roku o odpadach (u.o.), ze szczególną uwagą należy przyjrzeć się obowiązkom z niej wynikającym. Przedsiębiorcy często nie przykładają należytej uwagi do przepisów dotyczących ochrony środowiska i gospodarowania odpadami. Niesłusznie, z regulacji tych wynikają bowiem rozległe obowiązki, których niedopełnienie usankcjonowane jest karami finansowymi.
Organem administracji publicznej odpowiedzialnym za odbieranie sprawozdań od przedsiębiorców dotyczących korzystania ze środowiska naturalnego, wytwarzania odpadów i gospodarowaniem nimi jest marszałek województwa właściwy dla siedziby podmiotu.
Firmy zatrudniające pracowników muszą spełnić określone obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dotyczące rozliczania za pracowników składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Na podstawie art. 43 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s.) przedsiębiorca, który po raz pierwszy zatrudnił pracownika zobowiązany jest do zgłoszenia się w ZUS jako płatnik składek. Ma na to siedem dni od dnia zatrudnienia. Dodatkowo, każdy następny zatrudniony przez firmę pracownik powinien być zgłoszony przez pracodawcę do ZUS także w ciągu siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia – zatrudnienia pracownika na umowę o pracę lub zawarcia z nim umowy zlecenia.
Kolejny obowiązek pracodawcy wynika z art. 41 u.s.u.s., zgodnie z którym płatnik-przedsiębiorca powinien po upływie każdego miesiąca przekazywać do ZUS imienne raporty miesięczne, za każdego zatrudnionego pracownika.
Na podstawie art. 46 u.s.u.s. pracodawca zobowiązany jest także do obliczania, potrącania z dochodów pracownika, rozliczania i opłacania składek za pracowników, za każdy miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie to musi być dokonane w formie deklaracji rozliczeniowej.
Wszystkie wymienione obowiązki – zgodnie z art. 47 u.s.u.s. – powinny być zrealizowane do 15 dnia następnego miesiąca (w przypadku opłacania składek wyłącznie za siebie – do 10 dnia następnego miesiąca).
Zatrudnianie pracowników – obowiązki pracodawcy wobec Urzędu Skarbowego
Zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej, płatnikiem jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, zobowiązana do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Na tej podstawie, zgodnie art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) przedsiębiorcy zatrudniający pracowników zobligowani są obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy każdego zatrudnionego pracownika.
Zgodnie z art. 38 PIT, płatnicy w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, muszą wpłacić kwoty zaliczek do urzędu skarbowego właściwego według siedziby spółki bądź miejsca zamieszkania przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.
Przedsiębiorcy, do 31 stycznia każdego roku, zobowiązani są przesłać do właściwego miejscowo urzędu skarbowego, na formularzu PIT-4R, roczną deklarację dotyczącą pobranych zaliczek na poczet podatku dochodowego. Dodatkowo, do końca lutego każdego roku pracodawca ma obowiązek złożyć w urzędzie skarbowym i przekazać pracownikom formularze PIT-11.
Należy pamiętać, że przy zmianie siedziby przedsiębiorstwa, podmiot ma obowiązek powiadomić nowy Urząd Skarbowy o tej okoliczności.
Należy też zwrócić uwagę na obowiązki pracodawcy wobec urzędów, mające swoje źródło w Kodeksie pracy (kp). Na podstawie art. 234 i 235 kp pracodawca musi zawiadomić inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy, jak również o każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej.
Wytwarzanie odpadów i korzystanie ze środowiska – obowiązki wobec marszałka województwa
W związku z uchwaleniem nowej ustawy z 14 grudnia 2012 roku o odpadach (u.o.), ze szczególną uwagą należy przyjrzeć się obowiązkom z niej wynikającym. Przedsiębiorcy często nie przykładają należytej uwagi do przepisów dotyczących ochrony środowiska i gospodarowania odpadami. Niesłusznie, z regulacji tych wynikają bowiem rozległe obowiązki, których niedopełnienie usankcjonowane jest karami finansowymi.
Organem administracji publicznej odpowiedzialnym za odbieranie sprawozdań od przedsiębiorców dotyczących korzystania ze środowiska naturalnego, wytwarzania odpadów i gospodarowaniem nimi jest marszałek województwa właściwy dla siedziby podmiotu.