Partnerstwa na rzecz sukcesu
Rozmowa z ...
Rozmowa z Jerzym Kwiecińskim, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego.
Aby ocenić rzeczywiste efekty Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL musimy jeszcze poczekać. Prawdopodobnie za kilka lat będziemy w stanie stwierdzić, które z pomysłów wypracowanych w ramach Programu okazały się naprawdę trafne i zostały wykorzystane w szerszej skali. Natomiast w chwili obecnej można już obserwować pierwsze efekty realizacji projektów EQUAL w postaci proponowanych modeli i nasilającej się dyskusji w niektórych obszarach. Mam tutaj na myśli kwestie związane z ekonomią społeczną czy też godzeniem życia rodzinnego i zawodowego. Bardzo dużo dzieje się też w projektach skierowanych do przedsiębiorców.
Czego Pan oczekuje od Partnerstw, aby rezultaty upowszechniania projektów były jak najlepsze?
Oczywiście bardzo dobrych produktów wypracowanych w ramach projektów. Jeśli jakość oferowanych przez Partnerstwa gotowych rozwiązań i narzędzi będzie wysoka i będą one trafiały w rzeczywiste potrzeby przedsiębiorców, akcja ich upowszechniania będzie stosunkowo łatwa. Należy jednak pamiętać, że do odbiorców tych produktów, na przykład przedsiębiorców, bardzo dobrze przemawiają liczby. Dlatego też Partnerstwo powinno być w stanie pokazać konkretne, finansowe korzyści jakie uzyska przedsiębiorca dzięki zastosowaniu danego narzędzia. Oczywiście nie możemy zapominać także o korzyściach pozafinansowych – wszak wielu przedsiębiorców angażuje się w działania związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu. I tego typu zachowania chcemy też promować.
Jakie uproszczenia Ministerstwo przewiduje na kolejne miesiące realizacji Inicjatywy Wspólnotowej?
Wiele uproszczeń już wprowadzono i widzimy ich pierwsze efekty. Ale oczywiście pracujemy nadal nad zwiększeniem efektywności całego systemu. Planujemy jeszcze bardziej obniżyć próg umożliwiający wypłatę następnej transzy środków, przyśpieszyć weryfikację wniosków o płatność oraz wypłatę środków dzięki uruchomieniu systemu SIMIK oraz wdrożeniu procedury sprawdzania tylko próby dokumentów. Jesteśmy też otwarci na pomysły zgłaszane przez same Partnerstwa. Wyrównywanie nierówności na rynku pracy ze względu na wiek, płeć czy znajomość nowych technologii jest celem projektu Ośrodek “Renowator” dla małych i średnich przedsiębiorstw.
Jak Pana zdaniem najskuteczniej wyrównywać szanse na rynku pracy?
Kluczem jest dobra diagnoza przyczyn nierówności. Aby tego jednak dokonać, należy najpierw zdefiniować równość, a dokładniej, co chcemy wyrównywać. Proponuję przyjąć pojęcie równości rozwinięte przez Amartya Sena, laureata nagrody Nobla z ekonomii, który proponuje wyrównywać zdolności do realizacji swoich planów życiowych. Ponieważ EQUAL dotyczy rynku pracy, zatem doprecyzujmy, że chodzi o plany życiowe związane z rynkiem pracy.
Przyczyną nierównych zdolności do realizacji swoich planów na rynku pracy mogą być oczywiście niewystarczające umiejętności konkretnych osób – np. w obsłudze IT. I takim nierównościom stosunkowo łatwo możemy przeciwdziałać poprzez odpowiednie szkolenia i warsztaty. Barierą mogą też okazać się braki odpowiednich, potwierdzonych kwalifikacji – i nad takimi rozwiązaniami, w zakresie uznawania kwalifikacji, EQUAL też pracuje. Są to krótko mówiąc bariery po stronie podażowej rynku pracy, które możemy likwidować. Ponieważ dotyczą one najczęściej osób starszych, kobiet oraz osób o niskich kwalifikacjach – to właśnie na nich powinniśmy koncentrować nasze działania.
Niemniej ważnym ograniczeniem zdolności pracowników mogą być dyskryminujące rozwiązania systemowe czy też przekonania i stereotypy obecne w społeczeństwie. Przykładowo – możemy bardzo dużo inwestować w szkolenie starszych pracowników. Jednak pomimo tego menadżerowie nie będą chcieli ich zatrudniać, gdyż nie są świadomi zalet starszych pracowników (np. większe doświadczenie, większa dokładność i sumienność w wykonywaniu zadań) oraz korzyści, które może uzyskać organizacja dzięki ich zatrudnieniu. A takie właśnie mocne strony starszych pracowników wykazują badania prowadzone np. w Finlandii przez prof. Ilamarinena, jak i w Polsce, także w ramach projektów EQUAL. I tutaj widzę ogromne zadanie EQUAL. Możemy na konkretnych przykładach wykazać, jakie korzyści przynosi np. zatrudnianie starszych pracowników i starać się z tą wiedzą dotrzeć do jak najszerszego kręgu przedsiębiorców.
Jakie są mierzalne efekty Partnerstwa na rzecz Rozwoju? Z czego możemy być dumni?
Na pewno mierzalnym efektem działania programu są same Partnerstwa. Dotychczasowe doświadczenia udowadniają, że możliwe jest realne współdziałanie wielu instytucji w celu realizacji jednego, wspólnego przedsięwzięcia. W naszym kraju, gdzie z wielu powodów brak jest tradycji współdziałania, kooperacji, takie doświadczenia są niezwykle cenne. Należy przypomnieć, że w tej chwili w realizację programu zaangażowanych jest 99 Partnerstw, które skupiają ponad 800 podmiotów.
Drugim ważnym rezultatem są Krajowe Sieci Tematyczne. Jest to forum, gdzie mogą spotkać się projektodawcy, eksperci, praktycy, naukowcy, w celu dyskutowania na temat konkretnych przedsięwzięć. Takie forum wymiany myśli, doświadczeń i pomysłów, bazujące na konkretnych projektach, to całkowita nowość w Polsce. I co ważne – jest to formuła bardzo wysoko oceniana – zarówno przez samych projektodawców, jak i inne osoby biorące udział w spotkaniach Sieci.
Ponadto bardzo dużo dzieje się w samych projektach – powstaje dużo opracowań. Testowanych jest już wiele rozwiązań. Wydaje mi się, że dotychczasowe postępy prac w projektach pozwalają na budowanie optymistycznych prognoz dla rozwoju produktów EQUAL.
Jak widzi Pan przyszłość Inicjatywy EQUAL?
W nowej perspektywie finansowej, w latach 2007-2013 nie będzie już inicjatyw wspólnotowych. Natomiast nie oznacza to braku możliwości finansowania projektów innowacyjnych i ponadnarodowych. Dotychczasowe doświadczenia EQUAL udowadniają, że ludzie w Polsce mają bardzo dużo pomysłów i inicjatywy, i jeśli tylko pozwoli im się działać i to działanie podda się pewnym rygorom metodologicznym, to efekty mogą być nieproporcjonalnie duże w stosunku do nakładów.
W latach 2007-2013 wszystkie środki Europejskiego Funduszu Społecznego będą wdrażane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W tym programie przewidujemy możliwość realizacji projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej. Planujemy w ramach każdego priorytetu przeznaczyć do 5 proc. środków na tego typu działania.
