Przedsiębiorcy żegnają kryzys
Badanie nastrojów i koniunktury w mikro i MSP - wyniki badania Keralla Research III kwartał 2013
Kontynuacja odbicia zapoczątkowanego w połowie roku i utrzymujące się ocieplenie nastrojów w small biznesie – takie wnioski płyną z najnowszego badania Instytutu Keralla Research, który co kwartał bada mikro, małe i średnie firmy w Polsce. Zatrzymanie negatywnego trendu staje się zatem faktem, biorąc pod uwagę, że wskaźnik nastrojów KERNA wzrósł do poziomu minus 47,8 pkt, czyli pułapu nienotowanego od trzech lat.
Wiele wskazuje, że właściciele małych firm pożegnają kryzys w tym roku, a pozytywne nastroje, które zdawały się być tymczasowe, udaje się trzymać. Co ciekawe, po raz pierwszy więcej przedsiębiorców mówiło, że w poprzednim kwartale (czyli trzecim) kondycja ich firmy poprawiła się, niż pogorszyła się. Dotąd znaczną, bo nawet dwudziestopunktową przewagę mieli pesymiści.
Mimo bardzo dużych wątpliwości o przyszłość, wyrażanych jeszcze kwartał temu, ostatnie miesiące roku nie jawią się zatem przedsiębiorcom tak źle. Przeciwnie, okazuje się, że firmy planują nawet nieco zwiększyć zatrudnienie, oczekując, że kondycja gospodarki kraju i sytuacja ekonomiczna w ich firmie ulegnie poprawie. Nie zrealizował się – co istotne – czarny scenariusz i zapowiadany przez wielu analityków kataklizm gospodarczy.
Z badania wynika, że przedsiębiorcy MSP skoncentrowali się na szukaniu nowych możliwości, nowych rynków (w tym chętniej poza Polską). Bardziej dbają też o dyscyplinę swoich płatników i szybciej eliminują ryzyka w obrocie gospodarczym nauczeni przykrymi doświadczeniami ostatnich lat. Przedsiębiorcy zapytani, jak wstępnie podsumowują ten rok wobec poprzedniego, biorąc pod uwagę rozwój ich firmy, aż 1/3 wskazuje, że aktualny rok był lepszy niż poprzedni, a w tej grupie niemal 20 proc. wskazuje, że jest on zdecydowanie lepszy od poprzedniego.
Już w trzecim kwartale przedsiębiorcy deklarowali inwestycje w podniesienie swojej konkurencyjności. Wydatki kierowano na sprzęt komputerowy, oprogramowanie i środki transportu. W czwartym kwartale pula inwestycji będzie identyczna. Ponad połowa badanych deklaruje zakupy do firmy, a Index ZAIR wskazujący na skalę zakupów w MSP oparty na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich wzrósł do minus 66,5 pkt. Co ważne, prócz kolejnych wydatków na zakup oprogramowania (13,2 proc.), inwestycji w maszyny i urządzenia (15,7 proc.) czy remonty i zakup lokali (22,8 proc.), więcej przedsiębiorców wskazuje też, że myśli o zatrudnianiu w czwartym kwartale (12,5 proc. deklaruje zatrudnianie, rok temu o tej samej porze 8 proc. chciało tworzyć etaty).
Sytuacja gospodarki kraju w ocenie przedsiębiorców
Kolejny kwartał spada udział oceniających negatywnie rozwój sytuacji gospodarczej w Polsce. Pesymistycznie oceniających jest aktualnie 31 proc. badanych, czyli zdecydowanie mniej, niż na początku roku (wówczas aż 64,8 proc. negatywnie oceniało rozwój wydarzeń w krajowej gospodarce) i jednocześnie mniej niż kwartał temu (38,1 proc.). Równolegle utrzymuje się wzrost ocen pozytywnych. W październiku już blisko 20 proc. przedsiębiorców podsumowało poprzedni kwartał pozytywnie, podczas gdy trzy miesiące temu takich ocen notowano 11 proc., a dla porównania rok wcześniej o tej samej porze oceniających pozytywnie zakończony trzeci kwartał było zaledwie 2,2 proc.
Ocena sytuacji własnej firmy
W odniesieniu do kondycji własnej firmy Instytut Keralla także zanotował ożywienie w nastrojach. 27,3 proc. badanych przedsiębiorców informuje, że ich sytuacja polepszyła się w trzecim kwartale. Na początku roku optymistów było 18,5 proc.
Z kwartału na kwartał spada odsetek firm, w których kondycja jest słaba. Obecnie 24 proc. ankietowanych wskazuje, że sytuacja ich firmy pogorszyła się w ostatnich trzech miesiącach. Na początku roku takich ocen było aż 44,5 proc. W tej edycji badania po raz pierwszy w tym roku więcej przedsiębiorców deklarowało polepszenie sytuacji ekonomicznej firmy, niż wskazujących na jej pogorszenie.
Prognozy lepszej kondycji gospodarki kraju
W ocenie 22,2 proc. badanych kondycja ekonomiczna kraju w czwartym kwartale tego roku polepszy się. To wzrost pozytywnych opinii o 9 pkt proc. w stosunku do poprzedniego kwartału i bardzo wyraźna poprawa także w porównaniu do roku ubiegłego, analogicznego okresu, kiedy na poprawę liczyło jedynie 5,8 proc. przedsiębiorców MSP.
Stopniał również odsetek głosów pesymistycznie prognozujących na ostatni kwartał roku. Pogorszenia sytuacji w gospodarce kraju spodziewa się 23,7 proc. ankietowanych. To o 13 pkt proc. mniej, niż kwartał wcześniej.
Mimo bardzo dużych wątpliwości o przyszłość, wyrażanych jeszcze kwartał temu, ostatnie miesiące roku nie jawią się zatem przedsiębiorcom tak źle. Przeciwnie, okazuje się, że firmy planują nawet nieco zwiększyć zatrudnienie, oczekując, że kondycja gospodarki kraju i sytuacja ekonomiczna w ich firmie ulegnie poprawie. Nie zrealizował się – co istotne – czarny scenariusz i zapowiadany przez wielu analityków kataklizm gospodarczy.
Z badania wynika, że przedsiębiorcy MSP skoncentrowali się na szukaniu nowych możliwości, nowych rynków (w tym chętniej poza Polską). Bardziej dbają też o dyscyplinę swoich płatników i szybciej eliminują ryzyka w obrocie gospodarczym nauczeni przykrymi doświadczeniami ostatnich lat. Przedsiębiorcy zapytani, jak wstępnie podsumowują ten rok wobec poprzedniego, biorąc pod uwagę rozwój ich firmy, aż 1/3 wskazuje, że aktualny rok był lepszy niż poprzedni, a w tej grupie niemal 20 proc. wskazuje, że jest on zdecydowanie lepszy od poprzedniego.
Już w trzecim kwartale przedsiębiorcy deklarowali inwestycje w podniesienie swojej konkurencyjności. Wydatki kierowano na sprzęt komputerowy, oprogramowanie i środki transportu. W czwartym kwartale pula inwestycji będzie identyczna. Ponad połowa badanych deklaruje zakupy do firmy, a Index ZAIR wskazujący na skalę zakupów w MSP oparty na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich wzrósł do minus 66,5 pkt. Co ważne, prócz kolejnych wydatków na zakup oprogramowania (13,2 proc.), inwestycji w maszyny i urządzenia (15,7 proc.) czy remonty i zakup lokali (22,8 proc.), więcej przedsiębiorców wskazuje też, że myśli o zatrudnianiu w czwartym kwartale (12,5 proc. deklaruje zatrudnianie, rok temu o tej samej porze 8 proc. chciało tworzyć etaty).
Sytuacja gospodarki kraju w ocenie przedsiębiorców
Kolejny kwartał spada udział oceniających negatywnie rozwój sytuacji gospodarczej w Polsce. Pesymistycznie oceniających jest aktualnie 31 proc. badanych, czyli zdecydowanie mniej, niż na początku roku (wówczas aż 64,8 proc. negatywnie oceniało rozwój wydarzeń w krajowej gospodarce) i jednocześnie mniej niż kwartał temu (38,1 proc.). Równolegle utrzymuje się wzrost ocen pozytywnych. W październiku już blisko 20 proc. przedsiębiorców podsumowało poprzedni kwartał pozytywnie, podczas gdy trzy miesiące temu takich ocen notowano 11 proc., a dla porównania rok wcześniej o tej samej porze oceniających pozytywnie zakończony trzeci kwartał było zaledwie 2,2 proc.
Ocena sytuacji własnej firmy
W odniesieniu do kondycji własnej firmy Instytut Keralla także zanotował ożywienie w nastrojach. 27,3 proc. badanych przedsiębiorców informuje, że ich sytuacja polepszyła się w trzecim kwartale. Na początku roku optymistów było 18,5 proc.
Z kwartału na kwartał spada odsetek firm, w których kondycja jest słaba. Obecnie 24 proc. ankietowanych wskazuje, że sytuacja ich firmy pogorszyła się w ostatnich trzech miesiącach. Na początku roku takich ocen było aż 44,5 proc. W tej edycji badania po raz pierwszy w tym roku więcej przedsiębiorców deklarowało polepszenie sytuacji ekonomicznej firmy, niż wskazujących na jej pogorszenie.
Prognozy lepszej kondycji gospodarki kraju
W ocenie 22,2 proc. badanych kondycja ekonomiczna kraju w czwartym kwartale tego roku polepszy się. To wzrost pozytywnych opinii o 9 pkt proc. w stosunku do poprzedniego kwartału i bardzo wyraźna poprawa także w porównaniu do roku ubiegłego, analogicznego okresu, kiedy na poprawę liczyło jedynie 5,8 proc. przedsiębiorców MSP.
Stopniał również odsetek głosów pesymistycznie prognozujących na ostatni kwartał roku. Pogorszenia sytuacji w gospodarce kraju spodziewa się 23,7 proc. ankietowanych. To o 13 pkt proc. mniej, niż kwartał wcześniej.
