Rejestracja firmy
Własna firma krok po kroku, część 2
Straciłeś etat? Masz dość pracy na dotychczasowym stanowisku? Czujesz, że obecny zakres obowiązków nie zaspokaja Twoich ambicji, nie daje możliwości rozwinięcia skrzydeł i zrealizowania chodzących po głowie pomysłów? Nic prostszego – postaw na swoim i załóż własną firmę!
Pierwszym krokiem w kierunku założenia własnej firmy jest wpisanie jej do Ewidencji Działalności Gospodarczej. Ewidencję prowadzą urzędy miasta lub gminy.
Formularz rejestracyjny
W urzędzie gminy otrzymasz formularz zgłoszenia do Ewidencji Działalności Gospodarczej. Dokument może wyglądać różnie w zależności od urzędu, jednak wymagane informacje są zawsze takie same.
Opłata rejestracyjna wynosi od kilkudziesięciu do 100 zł. W niektórych miastach osoby niepełnosprawne są z niej zwolnione.
W ciągu kilku dni od daty złożenia wniosku o rejestrację firmy powinieneś otrzymać zaświadczenie o wpisaniu jej do Ewidencji Działalności Gospodarczej. Często zaświadczenie o wpisaniu firmy do ewidencji uzyskuje się w dniu dokonania zgłoszenia.
Nazwa firmy
Nazwy firmy przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną powinna składać się m.in. z jego imienia i nazwiska. Do imienia i nazwiska możesz także dodać nazwę wymyśloną przez siebie lub określenie opisujące wykonywaną działalność, np. “Agnieszka Górecka – Pośrednictwo Handlowe” lub Agnieszka Górecka – Stomatologia”.
Adres firmy
Adresem wykonywania działalności może być twój adres domowy. Ma to swoje dobre strony z punktu widzenia prawa podatkowego, ponieważ – jeśli będziesz rozliczał się na podstawie księgi przychodów i rozchodów – część kosztów utrzymania mieszkania (czynsz, rachunki za prąd, gaz i telefon) będziesz mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.
Rodzaj działalności
Rejestrując firmę należy określić rodzaj działalności, jaką zamierzasz prowadzić. Obecnie określenie rodzaju działalności wymaga większej dokładności. Prócz sprecyzowania rodzaju działalności należy podać przypisany jej kod. Rodzaje działalności gospodarczej pod względem przedmiotu działalności są sklasyfikowane w systemie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) i na tym systemie musisz się opierać wypełniając formularz. Pełną klasyfikację PKD zawierającą wszystkie rodzaje działalności gospodarczej znajdziesz na stronie internetowej www.klasyfikacje.pl.
Numer Regon
Następnym krokiem w procesie zakładania firmy jest uzyskanie statystycznego numeru identyfikacyjnego Regon. Masz na to 14 dni od momentu uzyskania zaświadczenia o zarejestrowaniu firmy. Należy wypełnić specjalny wniosek, który nosi nazwę RG-1. Formularz ten uzyskasz w urzędzie statystycznym, właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania. Możesz go także znaleźć na wielu stronach internetowych. Wypełniony wniosek należy złożyć w urzędzie statystycznym wraz z kopią wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej. Zaświadczenie o nadaniu numeru Regon otrzymasz w ciągu 7 dni. Urząd statystyczny nie pobiera opłaty za wydanie dokumentu.
Konto w banku
Prawo działalności gospodarczej nakłada na każdego przedsiębiorcę obowiązek posiadania rachunku bankowego. Przepisy mówią także, że za pomocą rachunku powinieneś realizować wszystkie transakcje, których jednorazowa wartość przekracza 15 tys. euro – bez względu na to, czy transakcja jest płacona w ratach czy jednorazowo. Przeliczenia euro na złote dokonuje się według średniego kursu ogłoszonego przez NBP ostatniego dnia miesiąca, poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Urząd skarbowy
W ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia działalności gospodarczej należy zgłosić ten fakt w urzędzie skarbowym. Tu również należy przedstawić wszystkie dokumenty założycielskie firmy, czyli wpis do Ewidencji, Regon, NIP, umowę prowadzenia rachunku bankowego oraz umowę najmu lokalu (jeśli prowadzisz działalność pod adresem różnym od twojego miejsca zamieszkania).
NIP-1
To zgłoszenie identyfikacyjne osoby fizycznej, która samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą. Zgłoszenie wymaga podania – oprócz danych osobowych – następujących informacji:
- numeru Regon,
- informacji o rodzaju działalności,
- adresu siedziby firmy,
- daty rozpoczęcia działalności,
- danych o rachunku bankowym firmy,
- formy opodatkowania działalności,
- adresu, pod którym przechowywana jest dokumentacja podatkowa.
Forma opodatkowania
Oprócz formularza NIP-1, w urzędzie skarbowym należy złożyć zawiadomienie o wyborze formy opodatkowania w zakresie podatku dochodowego. Zawiadomienie należy złożyć na piśmie, na dzień przed rozpoczęciem działalności – najpóźniej na dzień przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu (sprzedaży towaru lub usługi).
O formach opodatkowania opowiemy w majowym wydaniu Gazety MSP w cyklu “Własna firma krok po kroku.”
Podatek VAT
Rozpoczynając działalność masz możliwość wyboru, czy chcesz być podatnikiem VAT czy też nie. O czynnikach, które mogą mieć wpływ na ten wybór napiszemy w kolejnym odcinku.
W przypadku, gdy chcesz być płatnikiem podatku VAT, złóż w urzędzie skarbowym formularz o nazwie VAT-R. Jeśli zamierzasz dokonywać transakcji z kontrahentami z państw UE, wypełnij również formularz rejestracyjny VAT-R/UE.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Zgłoszenia w ZUS-ie należy dokonać w ciągu 7 dni od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej. W tym celu należy wypełnić dwa druki:
- ZUS ZFA – zgłoszenie płatnika składek (osoby fizycznej),
- ZUS ZUA – zgłoszenie osoby ubezpieczonej.
W formularzu ZUS-ZFA, oprócz danych osobowych i adresu, należy podać numer PESEL i Regon oraz informacje o rachunku bankowym. Formularz ZUS-ZUA jest bardziej skomplikowany. Obok powyższych informacji musisz zaznaczyć wybrane rodzaje ubezpieczenia, podać tytuł ubezpieczenia (w zapisie kodowym), oddział Narodowego Funduszu Zdrowia, do którego należysz, stopień niepełnosprawności (jeśli występuje) i inne informacje.
Wypełnienie formularzy zusowskich może być skomplikowane, zatem warto skorzystać z pomocy pracownika ZUS.
Podstawa wymiaru składek
Podstawą wymiaru minimalnych składek na ubezpieczenia społeczne jest kwota nie niższa niż 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia jest ogłaszana przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Obecnie wynosi 1 tys. 597,51 zł.
Osoby, które rozpoczęły działalność po 24 sierpnia 2005 r. mogą skorzystać z ulgi w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne. Ulga obowiązuje przez dwa lata od momentu rozpoczęcia działalności. Podstawą wymiaru składki jest 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Obecnie minimalne wynagrodzenie wynosi 936 zł, zatem podstawa wymiaru składki dla korzystających z ulgi wynosi 280,80 zł.
Dla kogo ulga?
Ulga nie obejmuje osób, które:
- prowadzą działalność (rozpoczęły ją przed 24 sierpnia 2005 r.),
- prowadziły działalność gospodarczą w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem ponownego rozpoczęcia działalności gospodarczej,
- wykonują działalność na rzecz byłego pracodawcy, jeśli przed dniem rozpoczęcia działalności w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały na jego rzecz (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) czynności, które wchodzą w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Wysokość składek
Wysokość składek stanowi określony procent podstawy wymiaru składek. Stawki procentowe są różne w zależności od rodzaju ubezpieczenia i przedstawiają się następująco:
- ubezpieczenie emerytalne – 19,52 proc. (obecnie 311,83 zł),
- ubezpieczenie rentowe – 13 proc. (207,68 zł),
- ubezpieczenie chorobowe – 2,45 proc. ( 39,14 zł),
- ubezpieczenie wypadkowe – 1,80 proc. ( 28,76 zł).
Wysokość ubezpieczenia wypadkowego może być różna w zależności od rodzaju działalności oraz liczby zatrudnionych pracowników. Przy jednoosobowej działalności składka wynosi z reguły 1,8 proc.
Przedsiębiorcy korzystający z ulgi zapłacą następujące składki (liczone od podstawy wymiaru składki 280,80 zł):
- emerytalne – 54,81 zł,
- rentowe – 36,50 zł,
- chorobowe – 6,88 zł,
- wypadkowe – 5,05 zł.
Składka na Fundusz Pracy
Podstawa wymiaru składki na Fundusz Pracy jest zawsze taka sama, jak w przypadku ubezpieczeń społecznych i wynosi obecnie – w przypadku osób niekorzystających z ulgi – 1 tys. 597,51 zł. Składka to 2,45 proc. tej podstawy, czyli 39,14 zł.
Ubezpieczenie zdrowotne
Wysokość składki, którą co miesiąc należy przekazywać do ZUS-u wynosi 9 proc. podstawy wymiaru składki. Obecnie to 190,52 zł (2 tys.116,88 zł × 9 proc.).
Inspekcja Sanitarna i Inspekcja Pracy
Obowiązek zgłoszenia faktu rozpoczęcia działalności w Państwowej Inspekcji Sanitarnej ciąży na firmach, które prowadzą działalność związaną ze sprzedażą produktów lub usług, przy których wymagane jest zachowanie szczególnych środków czystości. To m.in. sklepy spożywcze i gabinety kosmetyczne.
Jeśli prowadzisz działalność wymagającą rejestracji w Sanepidzie, skontaktuj się z najbliższą Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w ciągu 14 dni od momentu rozpoczęcia działalności. Tam otrzymasz formularz do wypełnienia.
Państwowa Inspekcja Pracy musi dowiedzieć się o twoim istnieniu z chwilą zatrudnienia pierwszego pracownika.
