VAT pełen niespodzianek
RAPORT: Podatkowy Poradnik Przedsiębiorcy
Podatkiem od wartości dodanej objęta jest: odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Należy wszakże wiedzieć, że pojęcie dostawy towaru w rozumieniu ustawy o VAT oznacza jedynie przeniesienie prawa do dysponowania tymi towarami, a nie przeniesienie ich własności. Dostawą więc będzie zarówno leasing finansowy, wydanie towarów do komisu, ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu i szereg innych czynności wymienionych przez ustawę.
Czynności opodatkowane VAT-em
Ustawodawca uznał także, iż opodatkowane będą nieodpłatne dostawy, jeśli wcześniej – przy zakupie tych towarów – podatnik miał prawo do odliczenia VAT-u. Chodzi tu na przykład o:
-
przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, jego pracowników, wspólników,
-
darowizny.
W efekcie, przy tego rodzaju czynnościach, pomimo, że nie są one odpłatne, należy naliczyć VAT.
Wyjątkiem od zasady opodatkowania transakcji nieodpłatnych jest przekazywanie przez przedsiębiorcę – podatnika VAT – drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych oraz prezentów o małej wartości (jednostkowo nie więcej niż 5 zł brutto) i próbek. W tym przypadku podatnikowi służy prawo odliczenia podatku naliczonego, z kolei nie jest to czynność rodząca obowiązek naliczania podatku należnego.
Drugą kategorią opodatkowanych czynności jest odpłatne świadczenie usług. Co jest ową usługą? W rozumieniu VAT usługę stanowi każde świadczenie, które nie jest dostawą towaru. Definicja ta zamyka możliwość uznania jakiejś czynności za niepodlegającą VAT-owi, ze względu na to, że nie jest to dostawa towarów ani usługa.
Z usługą zostało zrównane m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności (sytuacji). Norma ta budzi wątpliwości wielu podatników. Czytając ją bowiem można dojść do wniosku, że opodatkowaniu podlegać będą na przykład czynności takie jak:
-
nie wychodzenia na zakupy, albo
-
powstrzymanie się od naprawy samochodu, czy też
-
tolerowanie, że syn czyta książkę.
Oczywiście nie sposób dostrzec absurdalności takiej sytuacji.
Co więc ma na myśli ustawodawca, opisując jako usługę taką grupę czynności? Wyobraźmy sobie, że właściciela sklepu nakłoniono przez hurtownię X do nabywania towarów wyłącznie w tej hurtowni. W zamian za to hurtownia ta wypłaci mu wynagrodzenie, które będzie podlegało VAT.
Inny przykład dotyczy franczyzy. Franczyzobiorca może używać logo, know-how i logistyki franczyzodawcy. W zamian za to płaci określone wynagrodzenie, które gwarantuje, że franczyzodawca nie będzie im utrudniał funkcjonowania. Oczywiście do tego wynagrodzenia należy doliczyć VAT.
Autor jest Doradcą Podatkowym. Doktorant w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Prezes Kancelarii Podatkowej „Sławomir Zieleń i Wspólnicy” w Wałbrzychu
Kontakt: 074 8423552, 074 8424169, biuro@slawomirzielen.com.pl
|
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF  nr 4(73)2008  |
|
