Spółka partnerska
Istota i charakter prawny spółki partnerskiej – wybrane zagadnienia, część 1.
Byt prawny spółki partnerskiej wywodzi się z USA. Do początku lat 60. XX wieku amerykańscy prawnicy mogli wykonywać zawód jedynie w ramach tradycyjnie zorganizowanych kancelarii bądź w ramach spółek jawnych. Jednak zasady prowadzenia spółek jawnych nie pozwalały na różnicowanie odpowiedzialności wspólników.
To był główny motyw stopniowego wykształcania się w poszczególnych stanach tzw. spółek zawodowych (Professional Corporations). Cechą charakterystyczną tych korporacji było to, iż ich członkowie ponosili odpowiedzialność tylko za zobowiązania związane ze świadczonymi w ramach tych korporacji usługami. Jednak każdy członek nadal ponosił odpowiedzialność za „błędy w sztuce” pozostałych uczestników korporacji.
Jak wskazuje M. Asłanowicz, bezpośrednią przyczyną wprowadzenia formy prawnej, jaką jest spółka partnerska, była seria powództw wytaczanych w Stanach Zjednoczonych przez organy administracji rządowej i stanowej przeciwko firmom prawniczym. Pozwanym zarzucano m.in. błędne doradztwo na rzecz funduszy powierniczych i oszczędnościowych. W konsekwencji, wiele z pozwanych firm zbankrutowało. Za powstałe szkody odpowiadały zarówno osoby winne uchybień, jak i osoby, które nie miały z nimi nic wspólnego. Uznano, iż zmiana dotychczasowej koncepcji odpowiedzialności wspólników jest koniecznością.
Pierwowzór dzisiejszej spółki partnerskiej po raz pierwszy wprowadzono w prawodawstwie stanu Teksas, w 1991 r. Była to tzw. spółka jawna z ograniczoną odpowiedzialnością (Limited Liability Partnership, LLP), będąca spółką osobową o cechach zbliżonych do spółki partnerskiej regulowanej w polskim Kodeksie spółek handlowych. Nowa regulacja umożliwiała zrzeszanie się konkretnym zawodom (lekarzom, prawnikom, architektom, inżynierom oraz księgowym) w formach organizacyjnoprawnych, w których wspólnicy – zwani partnerami – byli chronieni przed tzw. odpowiedzialnością zastępczą. Partner ponosił odpowiedzialność tylko do wysokości wniesionego do spółki wkładu. W niedługim czasie wprowadzono przepis przewidujący odpowiedzialność partnerów za działania pracowników lub innych przedstawicieli spółki działających pod ich kierownictwem i nadzorem.
Do 1996 r. regulacje dotyczące spółki partnerskiej pojawiły się w systemach prawnych aż 70 proc. stanów. Korzyści jakie wiążą się z jej konstrukcją zostały docenione w wielu państwach europejskich, w tym również w Polsce.
Charakter prawny spółki partnerskiej
Spółka partnerska pojawiła się w Polsce wraz z wejściem w życie Kodeksu spółek handlowych (1.01.2001 r.). Zgodnie z art. 86. § 1. i 2. k.s.h., spółka partnerska jest spółką osobową utworzoną przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Ustawodawca zaliczył spółkę partnerską do katalogu spółek osobowych, rezygnując tym samym z przyznania jej osobowości prawnej. Spółka partnerska, jako spółka osobowa, jest ułomną osobą prawną, wyposażoną w podmiotowość prawną. Jak każda spółka osobowa, spółka partnerska uzyskuje podmiotowość prawną z chwilą wpisu do rejestru.
Podmiotowość prawna spółki partnerskiej wyraża się w fakcie, iż w obrocie prawnym i gospodarczym podmiotem działającym na zewnątrz nie są partnerzy, ale sama spółka. Zgodnie z art. 8. k.s.h., spółka osobowa (także spółka partnerska) może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Posiada zatem zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową. Przejawem podmiotowości prawnej spółki partnerskiej jest także wyodrębnienie majątkowe w stosunku do majątków osobistych wspólników.
Autorka jest absolwentką Wydziału Prawa i Administracji
|
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF  nr 6(75)2008  |
|
