Przeznaczenie nadwy�ki finansowej w firmie

Raport: Inwestowanie nadwy�ek finansowych

Grudzie� 19, 2012 Joanna Szpakowska Wydanie nr 12(128)2012 Wy�wietlono: 15692 razy

Zako�czenie roku bilansowego i podatkowego w spó�kach prawa handlowego to czas rozlicze� i ustalania osi�gni�tego wyniku finansowego. Przedsi�biorcy podejmuj� decyzj�, jak i na co przeznaczy� wypracowany w ci�gu roku zysk. Powinni zatem rozwa�y�, co jest najbardziej op�acalne z punktu widzenia ich przedsi�biorstwa.

Sposoby finansowania przedsi�biorstwa

Ka�de przedsi�biorstwo w celu prowadzenia swojej bie��cej dzia�alno�ci gospodarczej musi posiada� odpowiednie �rodki finansowe i rzeczowe, czyli tzw. maj�tek. Na pocz�tku dzia�alno�ci maj�tek jest wnoszony przez za�o�ycieli przedsi�biorstwa. Uzyskane w ten sposób �rodki pieni�ne i rzeczowe, odpowiednio wykorzystane, w wyniku prowadzonej dzia�alno�ci prowadz� do generowania zysku. Ten proces nazywany jest finansowaniem sk�adników maj�tku kapita�ami w�asnymi (samofinansowanie). Kapita�y te pochodz� od samego przedsi�biorstwa lub jego akcjonariuszy czy udzia�owców. Z za�o�enia dzia�alno�� gospodarcza powinna by� tak prowadzona, aby przynosi�a zysk. Dlatego poza wp�atami od w�a�cicieli podstawowym �ród�em samofinansowania przedsi�biorstwa jest tzw. finansowanie wewn�trzne, którym jest wypracowany zysk netto. Finansowanie przedsi�biorstwa kapita�ami w�asnym zwi�ksza jego p�ynno�ci finansow� i umacnia jego pozycj� na rynku. Im wy�szy zysk, tym wy�sza niezale�no�� gospodarcza przedsi�biorstwa. Decyzja, na co przeznaczy� zysk, uzale�niona jest od sytuacji finansowej przedsi�biorstwa i potrzeby przedsi�biorstwa w zakresie finansowania inwestycji.

Czym jest nadwy�ka finansowa

Nadwy�ka finansowa to wolne �rodki pieni�ne. To dodatnia ró�nica mi�dzy uzyskanymi wp�ywami a poniesionymi wydatkami. Uwa�ana jest za podstawowe �ród�o finansowania w przedsi�biorstwie. Nadwy�ka finansowa netto to zysk lub strata netto powi�kszona o odpisy amortyzacyjne i inne koszty kalkulacyjne. Inaczej jest ona nazywana net cash flow. Nadwy�ka finansowa to faktyczny zysk, który jest wi�kszy od zysku ksi�gowego, gdy� dodajemy do niego amortyzacj�, która jest kosztem, jednak nie zwi�zanym z przep�ywem gotówki. Zdarza si�, �e przedsi�biorstwo ponosi strat� netto, a gdy jest ona wi�ksza ni� suma odpisów amortyzacyjnych, to przedsi�biorstwo wykazuje ujemn� nadwy�k� finansow� netto, czyli niedobór finansowy. Charakter nadwy�ki finansowej jest uzale�niony od formy organizacyjnej przedsi�biorstwa. W spó�kach kapita�owych nadwy�k� finansow� jest zysk netto (zysk po opodatkowaniu) powi�kszony o amortyzacj�. W przypadku jednoosobowej dzia�alno�ci gospodarczej czy spó�ek osobowych jest to ró�nica mi�dzy przychodem a poniesionymi wydatkami.

Jak ustali� wysoko�� nadwy�ki finansowej

Wysoko�� nadwy�ki finansowej ustalamy wed�ug wzoru:
Zysk (Strata) Netto + odpisy amortyzacyjne = nadwy�ka finansowa netto.
Amortyzacja pozwala oceni� poziom utraty warto�ci maj�tku trwa�ego (maszyn, budynków, �rodków transportu), który jest wywo�any jego zu�yciem fizycznym w skutek eksploatacji czy te� jest wynikiem post�pu technicznego. Poziom amortyzacji ma wp�yw na wysoko�� osi�gni�tej nadwy�ki finansowej.
Przyk�ad ustalania wysoko�ci nadwy�ki finansowej:
Przedsi�biorstwo osi�gn�o przychody ze sprzeda�y w wysoko�ci 100 tys. z�, w wyniku prowadzonej dzia�alno�ci ponios�o koszty na poziomie 60 tys. z�, z czego 20 tys. z� to by�y koszty zwi�zane z amortyzacj� maj�tku trwa�ego. Ustalono wynik finansowy brutto – zysk w kwocie ( 100 - 60 = 40) 40 tys. z�. Potr�cono podatek dochodowy 19 aproc. w kwocie 7,6 tys. z�. Osi�gni�ty zysk netto wyniós� (40 - 7,6 = 32,4) 32,4 tys. z�.
Podstawiaj�c warto�ci do wzoru mo�emy wyliczy� wysoko�� nadwy�ki finansowej:
Nadwy�ka finansowa = 32,4 + 20 = 52,4 tys. z�.
Jednym z elementów rocznego sprawozdania finansowego jest tzw. rachunek przep�ywów pieni�nych. To zestawienie, z którego mo�emy odczyta�, ile wynosi�a nadwy�ka finansowa i jakie by�y inne �ród�a pozyskiwania �rodków pieni�nych.

Na co przeznaczy� nadwy�k� finansow�

Nadwy�k� finansow� mo�emy rozdysponowa� na ró�ne sposoby. Mo�e by� ona przeznaczona na:
1. finansowanie rozwoju przedsi�biorstwa,
2. wyp�aty z zysku dla w�a�cicieli przedsi�biorstwa,
3. sp�at� zad�u�enia,
4. inwestowanie.
To w�a�ciciele decyduj�, czy chc� w ca�o�ci, cz�ciowo czy w ogóle przeznaczy� nadwy�k� finansow� na wyp�at� dywidendy dla akcjonariuszy w spó�kach akcyjnych, udzia�owców w spó�ce z ograniczon� odpowiedzialno�ci� czy wyp�aty dochodów w�a�cicieli spó�ek osobowych.
Nadwy�ki mog� by� przeznaczane na odd�u�enie przedsi�biorstwa, poprzez sp�at� kredytów, po�yczek czy wykup poprzednio emitowanych obligacji. To korzystne dla przedsi�biorstwa, gdy� zmniejsza przysz�y koszt obs�ugi zad�u�enia (wysoko�� odsetek).
Kolejnym sposobem rozdysponowania nadwy�ki mo�e by� zostawienie jej w przedsi�biorstwie poprzez powi�kszanie kapita�u (funduszu) w�asnego przedsi�biorstwa. Daje to mo�liwo�� wydatkowania jej na zakup czy modernizacj� posiadanego maj�tku trwa�ego b�d� nabycie nowych zapasów wykorzystywanych w bie��cej dzia�alno�ci.
Pozostawienie nadwy�ki pieni�nej na rachunku bankowym jest dla przedsi�biorstwa niekorzystne. Obni�a bowiem jego efektywno�� gospodarowania, powoduje powstawanie tzw. nadp�ynno�ci finansowej, gdy� nieoprocentowana gotówka na koncie nie generuje kolejnego zysku. Wskazane jest zatem zainwestowanie nadwy�ek pieni�nych. Mo�na wybra� inwestycje d�ugo lub krótkoterminowe. Korzystn� form� lokowania nadwy�ek finansowych jest tzw. lokata overnight. Cech� charakterystyczn� tej lokaty jest to, �e �rodki z rachunku bie��cego firmy s� przelewane na lokat� overnight na noc, nad ranem wracaj� na rachunek, a odsetki kapitalizowane s� codziennie. Inn� forma inwestowania s� lokaty negocjowane, gdzie mo�na indywidualnie ustala� z bankiem wysoko�� oprocentowania. Mo�na tak�e otworzy� rachunek depozytowy. Im wi�cej �rodków znajduje si� na tym rachunku, tym wy�sze jest jego oprocentowanie. Odsetki s� kapitalizowane co miesi�c. Ponadto banki oferuj� konta oszcz�dno�ciowe, czyli wysoko oprocentowane rachunki oszcz�dno�ciowe, gdzie odsetki s� wyp�acane za okres, w którym pieni�dze faktycznie znajdowa�y si� na koncie.
W�a�ciciele – w zale�no�ci od wysoko�ci osi�gni�tej nadwy�ki finansowej i czasu w jakim mog� ni� dysponowa� – podejmuj� decyzj� o sposobie jej zainwestowania, wyp�acie lub pozostawieniu w przedsi�biorstwie.

Joanna Szpakowska
Kierownik Zespo�u Ksi�gowego
BSO Outsourcing sp. z o.o.